دکتر سید احمدرضا هاشمی | متخصص کاشت ایمپلنت دندان

دندان‌های صاف و مرتب و دندان‌هایی که به طور مناسب در یک ردیف قرار گرفته‌اند، سالم‌تر هستند و خطر ابتلا به مشکلات دندانی در آینده نیز در آنها کمتر است؛ همچنین اینکه دلیل بسیار بزرگی برای داشتن یک لبخند زیبا هستند.
هنگامی که در مورد گزینه‌های درمانی ارتودنسی تحقیق می‌کنید با انواع ارتودنسی از جمله بریس‌های فلزی، شفاف، نامرئی، لینگوال، متحرک و یا حتی بریس‌های جزئی یا تکه‌ای (که فقط بر روی تعدادی از دندان‌ها بسته می‌شود) مواجه می‌شوید. همه‌ی این‌ها به نوع درمان ارتودنسی که دندان‌های شما نیاز دارد، بستگی دارد. پزشک ارتودنسی بر اساس شدت و درجه‌ی ناهمترازی دندان‌های شما، خواسته‌هایتان در مورد مدت زمان درمان و نتایج مطلوبی که مد نظر دارید؛ یک بریس ارتودنسی مناسب را به شما پیشنهاد می‌دهد. هر چه درمانی که برای شما انتخاب شده است، مناسب‌تر باشد؛ بریس‌ها دندان‌هایتان را صاف و مرتب‌تر می‌کنند، عملکرد گاز گرفتن و جویدن دندان‌ها را بهتر می‌کنند، ظاهر و سلامتی دهان و دندان‌های شما را بهبود می‌بخشند و به شما کمک می‌کنند تا احساس بهتری در مورد خودتان داشته باشید.

مطب بعدی: مراقبت های بعد از جراحی سینوس

مزایای درمان ارتودنسی

مزایای ارتودنسی دندان، اغلب فراتر از تغییرات فیزیکی قابل‌ مشاهده در ظاهر دندان‌ها و مرتب شدن آن‌ها است. البته بهبود ظاهر و تصویر از خود شخص نیز مزیت بسیار مهمی است که نباید نادیده گرفته شود. اگر چه داشتن دندان‌هایی زیبا، صاف و مرتب مسئله‌ای مهم است، اما مهم‌تر از آن کاهش تمامی مشکلات بالقوه‌ای است که با دندان و فک در ارتباط است.

ممکن است کج بودن دندان‌ها و یا مشکلات مربوط به فک، عمل تمیز کردن صحیح دندان‌ها را دشوار کند؛ که این منجر به پوسیدگی دندان و احتمالاً بروز بیماری‌های لثه و یا از دست دادن کل دندان‌ها می‌شود. اگر مشکلات ارتودنسی دندان‌ها درمان نشود، می‌تواند منجر به جویدن نادرست غذاها و دشواری در هضم آن‌ها، اختلالات گفتاری و سایش سطح دندان‌ها شود. با گذشت زمان، فشار بیش از حد بر روی بافت لثه و استخوان‌هایی که تکیه‌گاه دندان‌ها هستند می‌تواند مفاصل فک را تحت تأثیر قرار دهد و منجر به بروز مشکلاتی مانند سردرد و یا درد صورت و گردن شود.

دلایلی برای درمان ارتودنسی در بزرگسالان و کودکان

• مشکلات تنفسی و بلع: تنفس از راه دهان می‌تواند منجر به خروپف و حبس نفس (آپنه) در خواب شود.
• کراس بایت: هنگام بستن دهان، یک یا چند تا از دندان‌های بالایی عقب‌تر از دندان‌های پایینی (نزدیک زبان) قرار می‌گیرند.
• تراکم: گیر کردن دندان‌های اضافی و یا قرارگیری نامناسب دندان‌ها
• اوربایت عمیق: هنگام بستن دهان، دندان‌های جلویی فک بالا، بیش از حد معمول جلوتر از دندان‌های فک پایین قرار می‌گیرند (دندان‌های پایین در لثه‌های بالا فرو می‌روند).
• بدشکل بودن صورت و دهان: این بدشکلی ناشی از تأثیرات توسعه فک و موقعیت نامناسب دندان‌ها است.
• درد فک و مفاصل آن
• وجود دندان‌های اضافی یا از دست دادن دندان‌ها: که به علت پوسیدگی دندان‌ها، آسیب دیدن آن‌ها و یا وجود مشکلات ارثی است.
• اورجت (جلو آمدن دندان‌های بالایی): دندان‌های بالایی بیشتر از حد طبیعی جلو آمده‌اند و در این موارد معمولاً فک پایینی کوتاه است.
• تصویر از خود: یک لبخند زیبا می‌تواند تصویر از خود و اعتماد به نفس فرد را بهبود بخشد.
• وجود فاصله بین دندان‌ها: دندان‌هایی که افتاده‌اند و یا دندان‌هایی که خیلی کوچک یا خیلی بزرگ هستند، باعث ایجاد فاصله می‌شوند.
• مشکلات گفتاری، جویدن و گاز گرفتن غذا
• آندربایت (جلو آمدن فک پایین) :در این مورد فک پایینی بلندتر از فک بالایی است.

دلایل خاص کودکان

• مکیدن انگشت‌ها یا انگشت شست: این عادت می‌تواند باعث جلو آمدن دندان‌های پیشین فک بالایی و تنفس از راه دهان شود.
• رویش دندان‌ها در خارج از جای خود: این مشکل می‌تواند باعث عدم همترازی صحیح دندان‌ها شود.

انواع روش‌ها و بریس‌های ارتودنسی

با تمام پیشرفت‌های اخیر در ارتودنسی، بریس‌های نگهدارنده‌ی دندان‌ها هرگز روان و آسان‌تر نشده‌اند. امروزه انواع ارتودنسی دندان، ابزارها و درمان‌های بسیار پیشرفته‌ای در دسترس هستند از جمله موارد زیر:

بریس‌های فلزی

بریس‌های فلزی قدیمی از براکت‌های استاندارد فلزی ساخته شده‌اند. این‌ها رایج‌ترین نوع بریس‌های ارتودنسی هستند و در طول سال‌های اخیر شیک‌تر و راحت‌تر شده‌اند. اگر بریس‌های فلزی را انتخاب کنید، می‌توانید رنگ باندهای پلاستیکی آن را به سلیقه‌ی خود انتخاب کنید تا جذاب‌تر و منحصربه‌فرد به نظر برسید.  ارتودنسی ثابت دندان با براکت‌های فلزی پرکاربردترین نوع ارتودنسی ثابت است و مشخص‌ترین آن‌ها نیز به شمار می‌رود.در هر حال بریس فلزی تنها روش درمان مشکلات شدیدی است که می‌توان آن‌ها را با ارتودنسی اصلاح کرد.

بریس‌های سرامیکی یا شفاف

همه‌ی براکت‌های بریس‌ها الزاماً فلزی نیستند. اگر دوست دارید که بریس‌های شما کمتر نمایان باشد، ممکن است بریس‌های شفاف گزینه‌ی مناسبی برای شما باشند. عملکرد بریس‌های شفاف مانند بریس‌های فلزی است و فقط براکت‌های آن از مواد شفاف ساخته شده‌اند.

ارتودنسی دیمون

ارتودنسی دیمون یک روش انقلابی برای درمان افرادی است که می‌خواهند بدون حذف دندان‌های سالم و یا استفاده از پالاتال اکسپندر (palatal expander) یا وسیع‌کننده کام، زیبایی چهره‌ی خود را بهبود بخشند و به یک لبخند زیبا و طبیعی دست یابند.

در ارتودنسی دیمون که به آن سیستم با درب‌های خود باز شونده نیز می‌گویند، نیازی به استفاده از وایرهای پلاستیکی یا فلزی نیست. در اینجا از نیروهای بیولوژیکی محسوس سبک استفاده می‌شود که این منجر به درمان راحت و سریع‌تر بیمار می‌شود و همچنین به تنظیمات کمتری نیاز دارد.

تکنیک ارتودنسی لینگوال

ارتودنسی لینگوال، دندان‌ها را از طریق استفاده از بریس‌های جامدی که به سمت داخلی یا سمت لینگوال دهان متصل می‌شوند، اصلاح می‌کند. این روش برای اصلاح دندان‌ها، از اصولی همانند بریس‌های معمولی جامد پیروی می‌کند. ارتودنسی لینگوال از نظر تکنولوژی، ابزارها و وصل کردن به دندان‌ها؛ به یک دندانپزشک یا ارتودنتیست حرفه‌ای با مهارت و تجربه بالا نیاز دارد.

بریس‌های نامرئی

یکی از انواع ارتودنسی دندان ارتودنسی نامرئی است، در ارتودنسی نامرئی از مجموعه‌ای شفاف که قابلیت جابجایی دارد استفاده می‌شود؛ این مجموعه به صورت سفارشی برای هر فرد تهیه و به دندان‌های او وصل می‌شود. هر مجموعه‌ی جدید از الاینرهای نامرئی، یک تغییر کوچک بر روی دندان‌های شما اعمال می‌کند. استفاده از الاینرهای نامرئی بسیار راحت است، زیرا آن‌ها از مواد قابل ‌انعطاف و درست به اندازه‌ی دندان‌های شما ساخته شده‌اند. همچنین به دلیل اینکه این الاینرها قابلیت جابجایی دارند، شما می‌توانید در هنگام غذا خوردن، نوشیدن، مسواک کردن و نخ دندان کشیدن آن‌ها را بیرون بیاورید؛ بنابراین رعایت بهداشت و حفظ سلامتی دهان و دندان نیز راحت‌تر است.

ارتودنسی به صورت جزئی

همه‌ی افراد به مجموعه‌ی کاملی از ارتودنسی نیاز ندارد. گاهی اوقات فقط یک، دو یا چند دندان کج و منحرف هستند. یا اینکه گاهی اوقات یک، دو یا چند دندان نیاز به تغییر موقعیت دارند تا بشود روی دندان‌های دیگر کارهایی مانند کاشت دندان و یا ترمیم دندان انجام داد. ارتودنسی جزئی که به آن درمان محدود نیز گفته می‌شود، معمولاً به زمان کمتری برای اصلاح دندان‌ها، نیاز دارد زیرا فقط دندان‌های یک ناحیه‌ی مجزا از دهان را اصلاح می‌کند و همچنین به ابزارهای کمتری نیاز دارد.

درمان انواع ارتودنسی دندان شامل چه مراحلی است؟

درادامه درمورد مراحل ارتودنسی توضیحات بیشتری داده می شود. درمان ارتودنسی شامل سه مرحله است:

مرحله طراحی درمان: اولین و دومین ملاقات شما با پزشک ممکن است شامل موارد زیر باشد:

• ارزیابی تاریخچه‌ی پزشکی و دندانپزشکی شما
• قالب‌گیری از دندان‌های شما
• گرفتن عکس‌هایی از سر و گردن که به طراحی درمان کمک خواهند کرد.
• گرفتن عکس از صورت و دهان
• انجام تست اشعه ایکس روی دندان‌ها و فک

ارتودنتیست بعد از طراحی و برنامه‌ریزی دقیق درمان، بریس‌ها و ابزارهای ارتودنسی را طراحی و به دندان‌های شما متصل خواهد کرد.

مرحله فعال: در این مرحله باید به طور منظم به ارتودنتیست مراجعه کنید تا بریس‌ها را تنظیم کند و همچنین اقدامات خاصی که برای اطمینان از درمان موفق، لازم هستند را پیگیری کنید.

مرحله نگهداری: وقتی درمان به اتمام رسید، بریس‌ها و ابزارها برداشته می‌شوند و یک نگهدارنده جدید برای شما ساخته می‌شود. این نگهدارنده‌ها معمولاً قابلیت جابجایی دارند و اگر تا زمانی که دندان‌ها و استخوان‌ها در موقعیت جدید خود تثبیت شوند، به طور مداوم استفاده شوند؛ تغییرات ایجادشده روی دندان‌ها را حفظ می‌کنند.

زمان استفاده از این نگهدارنده‌ها برای هر شخص متفاوت است. ارتودنتیست باید این اطمینان را حاصل کند که درمان شما برای رسیدن به یک لبخند زیبا موفقیت‌آمیز بوده و نتایج آن می‌تواند به اندازه‌ی یک عمر دوام داشته باشد.

هزینه انواع ارتودنسی دندان

هزینه ارتودنسی به طول مدت درمان، سن بیمار، میزان و شدت مشکل او و نوع بریس‌هایی که توسط دندانپزشک پیشنهاد می‌شود بستگی دارد. از شرکت بیمه پزشکی یا دندانپزشکی که تحت پوشش آن هستید سؤال کنید که آیا هزینه‌های ارتودنسی را پوشش می‌دهند یا خیر.

تحلیل رفتن لثه فرایندی است که در آن بافت احاطه کننده لثه از بین رفته و بخش بیشتری از دندان یا ریشه دندان نمایان می‌شود. این امر می‌تواند باعث تخریب استخوان پشتیبان دندان شود. تحلیل رفتن لثه یک مشکل دندانی شایع است که 4% تا 12% از بزرگسالان به آن مبتلا شده و اغلب تا زمانی که شدت نیافته بیمار به وجود آن پی نمی‌برد.
از آنجا که این عارضه یک فرایند تدریجی دارد، بسیاری از افراد حتی متوجه نمی‌شود که لثه‌هایشان تحلیل رفته است. البته، با گذشت زمان نمایان شدن ریشه دندان، علاوه بر لطمه زدن به زیبایی لبخند، باعث حساسیت دندان نیز می‌شود. این حساسیت، هنگام خوردن خوراکی‌های سرد یا داغ شدت می‌یابد. در نهایت، عدم درمان لثه تحلیل رفته می‌تواند باعث از دست رفتن دندان‌ها شود. برای ترمیم آسیب‌دیدگی و جلوگیری از مشکلات دندانی، می‌بایست بیمار تحت جراحی پیوند لثه قرار گیرد.

علت تحلیل رفتن لثه چیست؟

مسواک زدن شدید، بیماری‌های لثه، و سابقه استفاده از درمان‌های ارتودنسی شایع‌ترین عوامل تأثیرگذار در پیشروی تحلیل لثه هستند. از دیگر علل تحلیل لثه می توان به دندان قروچه، نامرتبی دندان و مصرف تنباکو نیز اشاره نمود. البته، کارشناسان معتقدند ابتلا به این عارضه دست کم تا 50% ناشی از عوامل ژنتیکی است.

چرا به پیوند بافت لثه نیاز دارم؟

تحلیل رفتن لثه یک فرایند مخرب پیشرونده است که منجر به از دست رفتن استخوان پشتیبان و بافت لثه محافظ موجود در اطراف دندان‌ها می‌شود. این فرایند مخرب، معمولاً در مراحل اولیه بدون درد است. پیوند بافت لثه برای پوشاندن مجدد ریشه نمایان شده با بافت لثه انجام می‌شود که ظاهری ناخوشایند داشته و اغلب باعث حساسیت دندان‌ها می‌شود. از آنجا که ریشه نمایان شده دندان‌ها دارای لایه مینای محافظ نیست اغلب این دندان‌ها در معرض خطر بالایی برای دچار شدن به پوسیدگی ریشه قرار دارند. در صورت درمان نشدن تحلیل لثه، پوسیدگی ریشه می‌تواند به سرعت آغاز شده و گسترش ‌یابد، به طوری که گاهی اوقات به عصب‌کشی دندان نیاز پیدا می‌شود. در موارد پیشرفته، گستردگی پوسیدگی و تحلیل رفتن استخوان باعث از دست رفتن دندان می‌شود.

مزایای پیوند لثه

کاهش حساسیت

هنگامی که سطح ریشه نمایان می‌شود، دندان‌ها به شدت به سردی یا داغ بودن خوراکی‌ها حساسیت نشان می‌دهند. با پیوند لثه می‌توان ریشه دندان‌ها را به طور دائم پوشاند، که این خود باعث کاهش ناراحتی و بازیابی سلامت لثه‌ها می‌شود.

بهبود زیبایی

تحلیل لثه و نمایان شدن ریشه‌ها باعث بلندتر به نظر رسیدن دندان‌ها و در نتیجه، لبخند «دندانی» می‌شود. اغلب اوقات، ریشه دندان‌ها در مقایسه با مینای دندان زردتر به نظر می‌رسد. پیوند لثه می‌تواند با برگرداندن طول دندان‌ها به اندازه اولیه و متقارن‌تر ساختن آن‌ها باعث زیباتر شدن لبخند شود.

بهبود سلامت لثه‌ها

پیوند لثه می‌تواند به توقف پیشرفت تحلیل لثه و استخوان کمک کرده و در نتیجه باعث جلوگیری از ایجاد مشکلات بیشتر و مانع از گسترش پوسیدگی ریشه‌های نمایان شده شود.

انواع روش‌های جراحی پیوند لثه

پیوند بافت لثه عموماً با سه روش متفاوت انجام می‌شود که استفاده از هر یک از آن‌ها به نیازهای بیمار بستگی دارد. این روش‌ها عبارتند از:

پیوند بافت همبند

این متداول‌ترین روش برای درمان نمایان شدن ریشه‌ها است. در این روش، ابتدا قسمتی از پوست سقف دهان کنار زده شده و مقداری از بافت زیر آن، موسوم به بافت همبند ساب‌اپیتلیال، برداشته می‌شود. سپس بافت به دست آمده به لثه اطراف ریشه نمایان شده بخیه زده می‌شود. بعد از برداشتن بافت همبند از زیر پوست سقف دهان، پوست ناحیه مذکور در جای اولیه‌اش قرار گرفته و بخیه زده می‌شود.

پیوند آزاد لثه

در پیوند آزاد لثه نیز مانند پیوند بافت همبند، از بافت به دست آمده از سقف دهان استفاده می‌شود. البته، در اینجا به جای کنار زدن پوست سقف دهان و برداشتن بافت زیر آن، مستقیماً مقداری از بافت سقف دهان برداشته شده و سپس به لثه ناحیه مورد درمان بخیه می‌شود. از این روش بیشتر برای افرادی استفاده می‌شود که به طور مادرزادی لثه‌های نازکی داشته و برای پوشش بخش بیشتری از دندان‌ها به مقداری بافت اضافی نیاز دارند.

پیوند پایه‌دار

در این روش، به جای برداشتن بافت از سقف دهان، بافت پیوندی از لثه اطراف یا نزدیک دندان نیازمند ترمیم استفاده می‌شود. لایه بافت پیوندی، موسوم به پایک، کاملاً جدا نشده و یک لبه آن همچنان به بافت اصلی متصل می‌ماند. سپس، طرف آزاد بافت بریده شده روی ریشه نمایان شده کشیده شده و با استفاده از بخیه در جای خود محکم می‌شود. از این روش تنها می‌توان برای افرادی استفاده کرد که در اطراف ریشه نمایان شده به مقدار کافی بافت لثه دارند.

برخی از دندانپزشکان و بیماران ترجیح می‌دهند به جای بافت سقف دهان از بافت تهیه شده از یک بانک بافت استفاده کنند. گاهی اوقات، از پروتئین‌های تحریک کننده استفاده می‌شود؛ این پروتئین‌ها بدن را تشویق می‌کنند تا بافت و استخوان ناحیه مورد نظر را به طور طبیعی ترمیم نماید. در هر صورت، دندانپزشک می‌تواند مناسبت‌ترین گزینه را به شما توصیه کند.

بهبودی از پیوند بافت لثه

دندانپزشک به طور کامل شما را در زمینه مراقبت‌های بعد از عمل مانند رژیم غذایی، فعالیت‌های فیزیکی و داروها راهنمایی خواهد کرد. اما در هر صورت، تا زمانی که ریشه‌های ترمیم شده بهبود نیافته‌اند خط لثه آن‌ها را مسواک نزنید و نخ دندان نکشید. همچنین، از شما خواسته خواهد شد تا در طول فرایند بهبود، برای کمک به کاهش تشکیل پلاک از یک دهان‌شویه مخصوص استفاده کنید و برای کاهش احتمال عفونت نیز برایتان آنتی‌بیوتیک تجویز می‌شود.

مقدار درد بعد از جراحی زیبایی لثه به روش پیوند مورد استفاده بستگی دارد. اگر بافتی از سقف دهان برداشته نشده باشد، ناراحتی جزئی بوده یا اصلاً وجود نخواهد داشت. اما، اگر بافت از سقف دهان برداشته شود تا چند روز بعد از عمل احساس ناراحتی خواهید داشت. اگر چه بهبود کامل دهان یک تا دو هفته زمان می‌برد، اما قاعدتاً قادر خواهید بود یک روز بعد از جراحی به سر کار یا فعالیت‌های عادیتان برگردید.

در صورت دچار شدن به هر گونه علائم غیرمعمول، از جمله موارد زیر، با دندانپزشک خود تماس بگیرید:

• خونریزی، که حتی بعد از اعمال فشار به مدت 20 دقیقه نیز متوقف نمی‌شود.
• درد، تورم یا کبودیِ بیش از مقدار پیش‌بینی شده توسط دندانپزشک

جراحی پیوند لثه چقدر هزینه دارد؟

بسیاری از شرکت‌های بیمه بخشی از هزینه پیوند لثه را می‌پردازند. اگر بیمه ندارید، هزینه جراحی لثه به مقدار کار انجام شده بروی لثه‌هایتان بستگی خواهد داشت. در مورد گزینه‌هایی که برای پرداخت دارید با دندانپزشکتان صحبت کنید.

آیا باز هم به جراحی پیوند لثه نیاز پیدا خواهم کرد؟

اگر چه جراحی پیوند لثه روش مؤثری برای ترمیم و درمان تحلیل لثه و جلوگیری از گسترش آسیب‌دیدگی آن است، اما هیچ تضمینی وجود ندارد که در آینده باز هم دچار مشکلات لثه نشوید. با این حال، چکاپ مرتب دندان‌ها و رعایت کامل بهداشت دهان و دندان در خانه، از آسیب‌دیدگی‌های جدی نیازمند جراحی جلوگیری خواهد کرد. همچنین، برای جلوگیری از بیماری‌های لثه باید:

• روزی دو بار دندان‌هایتان را با یک خمیردندان حاوی فلوراید مسواک بزنید.
• هر روز نخ دندان بکشید.
• روزی یک یا دو بار دهانتان را با یک دهان‌شویه ضدعفونی کننده بشویید.
• به طور مرتب برای چکاپ و تمیز کردن تخصصی دندان‌ها نزد دندانپزشکتان بروید و در صورت نیاز به متخصص بیماری‌های لثه مراجعه کنید.
• از یک رژیم غذایی سالم و متعادل پیروی کنید.
• سیگار نکشید.

دندان‌ها به دلایل متعددی مانند پوسیدگی، تخریب بافت‌های همبند یا آسیب‌دیدگی ممکن است بیفتند یا شکل خود را از دست بدهند. نداشتن دندان به طور مادرزادی هم نادر نیست. دندانپزشکی زیبایی به معنی پروتز دندان، جایگزینی و ترمیم دندان‌های افتاده یا تغییر شکل یافته، بافت نرم یا دندان از طریق روش‌های متنوع درمانی است. دندانپزشکی زیبایی شامل جایگزینی، پروتز و ترمیم دندان‌های آسیب‌دیده با روکش‌ها و پروتزهای دیگر دندانی مانند پروتز قسمتی از دندان که در معرض دید است می‌باشد.

مزایا و کاربردهای پروتز دندان

1. کاهش تحلیل رفتگی استخوان فک
2. حفاظت از دندان‌های مصنوعی جزئی
3. بازتوانی و نگهداری مؤثر از دهان و دندان
4. افزایش کیفیت زندگی بیماران
5. افزایش زیبایی

انواع پروتز دندان

پروتزهای ثابت شامل موارد زیر می‌شوند:

1. روکش‌های دندانی و روکش‌های موقت
2. پل دندان و پل‌های دندانی موقت
3.  ونیرها
4.  اینله ها و انله ها
5.  ایمپلنت‌ها

پروتزهای متحرک و قابل تعویض عبارتند از:

1. دندان مصنوعی آکریلیک
2. دندان مصنوعی کرومیک
3. دندان مصنوعی قابل تعویض فوری

ایمپلنت‌های دندانی

ایمپلنت دندان که یک فنداسیون برای دندان طبیعی است معمولاً از تیتانیوم ساخته شده که بی‌خطر بوده و یک جایگزین مؤثر اثبات‌شده برای ریشه دندان است. از آنجا که این ایمپلنت در استخوان فک قرار می‌گیرد یا با استخوان طبیعی یکپارچه می‌شود، یک پایه محکم و پایدار برای دندان پروتز دندان به حساب می‌آید.

مزایا و کاربردها

• بهترین چیز برای دندان‌های طبیعی، محکم و پایدار
• حفظ شکل طبیعی صورت و لبخند
• حفاظت از سلامت استخوان
• بدون پوسیدگی
• حفاظت از دندان‌های سالم

هزینه

هزینه ایمپلنت دندان به مواد مورد استفاده برای ساخت ایمپلنت، تعداد ایمپلنت‌ها، هزینه‌های جانبی جراحی و تجربه و تخصص دندانپزشک بستگی دارد.

روکش دندان

دندانی که با شدت آسیب دیده باشد می‌تواند با استفاده از روکش دندان‌ترمیم و پروتز شود. اگر پوسیدگی دندان زیاد باشد و دندان چندین مرتبه پر شده باشد یا دندان به دلیلی مانند عصب‌کشی دندان تیره شده باشد، استفاده از روکش دندان یک روش خوب درمانی است. روکش دندان هم به استحکام دندان کمک می‌کند و هم باعث بهبود ظاهر دندان می‌شود. دندان روکش شده روی پایه کوچکی که درون آن قرار دارد نصب می‌شود.

مزایا و کاربردها

در موارد زیر ممکن است به استفاده از روکش دندان نیاز باشد:

1. برای محافظت از دندان ضعیف شده (برای مثال به دلیل پوسیدگی دندان) از شکستگی یا گیر کردن قسمت‌های ترک خورده دندان به یکدیگر
2. برایپروتز و ترمیم دندان شکسته یا دندانی که به شدت آسیب دیده باشد.
3. برای پوشش و حفاظت از دندانی که حجم زیادی از آن پر شده و مقدار کمی از دندان اصلی باقی مانده باشد
4. برای پوشش دندان‌هایی که به شدت تغییر رنگ داده یا شکل آنها از حالت طبیعی خود خارج شده باشد
5. برای پوشش ایمپلنت دندان
6. برای اصلاحات زیبایی

هزینه

هزینه‌های روکش کردن دندان به نوع روکش انتخابی (برای مثال روکش‌های پورسیلینی معمولاً گران‌تر از روکش‌های طلایی هستند که معمولاً گران‌تر از روکش‌های پورسیلینی ذوب شده روی فلز هستند). هزینه روکش کردن دندان به محل دندان تحت درمان، نوع مواد مورد استفاده و شرکت سازنده آن، اندازه و وضعیت دندان اصلی بستگی دارد.

بریج یا پل دندان

بریج دندان زمانی ساخته می‌شود که یک یا چند دندان افتاده باشند. بریج دندان یک پروتز ثابت است که محل دندان‌های افتاده را پوشانده و باعث بهبود عملکرد و زیبایی دندان‌ها می‌شود.

مزایا و کاربردها پروتز دندان

• ترمیم لبخند
• بازیابی و بازتوانی توان تکلم و جویدن
• حفظ شکل صورت
• توزیع فشار در هنگام گاز زدن با جایگزین کردن دندان‌های افتاده
• جلوگیری از جابجایی دندان‌های باقی مانده در دهان

هزینه

هزینه برج کردن دندان متغیر بوده و به نوع بریج انتخاب شده و محلی که بریج باید در آن قرار داده شود بستگی دارد.

ونیرها

لامینت های دندان یا ونیرها یکی از مدرن‌ترین رویکردها حل مشکلات زیبایی در دندانپزشکی پیشرفته امروزی است.
ونیرهای لامینتی بسیار نازک بوده و به سطح جلویی دندان موجود چسبانده می‌شوند. در نتیجه شما لبخندی زیباتر و طبیعی‌تر از همیشه خواهید داشت.
این ونیرها در موارد زیر به کار برده می‌شوند:

• تغییر رنگ‌های مختلف دندان که نمی‌توان آنها را با سفید کردن دندان برطرف نمود
• آسیب‌دیدگی‌های خفیف تا متوسط تاج دندان
• افزایش زیبایی دندان برای زیباتر کردن لبخند

مزایا و کاربردها

•  ونیرها ظاهری طبیعی به دندان می‌دهند
• بافت لثه با پورسیلین سازگارتر است
•  ونیرهای پورسیلینی در برابر لکه مقاوم‌تر هستند
•  رنگ ونیرهای پورسیلینی می‌تواند متناسب با سفیدی یا تیرگی دندان انتخاب شود

هزینه

هزینه ونیر متفاوت بوده و به محل زندگی شما و گستردگی درمان بستگی دارد.

اینله و اونله

در مواردی که پوسیدگی‌های دندان، تاج دندان را به شدت تخریب کرده است یا زمانی که میزان حفره ایجاد شده در دهان به قدری زیاد باشد که نتوان از روش‌های کلاسیک برای پر کردن دندان استفاده کرد، اینله ها و اونله ها به کار برده می‌شوند. اینله و اونله در آزمایشگاه ساخته شده و ممکن است از جنس سرامیک یا کامپوزیت باشند. تفاوت بین اینله و اونله در این است که اینله ها حداکثر دو سطح از دندان رامی پوشاند در حال که اونله ها سه سطح یا بیشتر از آن را می‌پوشاند.

مزایا و کاربردها

• اونله های دندان با حداقل نیاز به اماده‌سازی نصب می‌شوند. اونله های راحت‌تر از روکش‌ها تمیز می‌شوند
• اونله ها کمتر از پرکننده‌های کلاسیک دندان تغییر رنگ می‌دهند
• حفظ سلامت ساختار دندان در زمانپروتز و  ترمیم دندان آسیب‌دیده یا پوسیده
• اونله های دندان، مستحکم و پایدار هستند

هزینه

هزینه نصب انله و اونله به محل قرار گرفتن دندان و میزانپروتز و  ترمیم مورد نیاز، مواد مورد استفاده برای پروتز و ترمیم دندان، حجمی از دندان که نیاز به پروتز و ترمیم دارد و تجربه و تخصص دندانپزشک بستگی دارد.

دندان مصنوعی

دندان مصنوعی نوعی پروتز دندان است که در آن یک سری دندان قابل تعویض و جابجایی برای جایگزینی دندان‌های از دست رفته و بافت اطراف آنها است. یک دندان مصنوعی مجموعه‌ای از دندان‌های مصنوعی است که به یک صفحه پلاستیکی یا فلزی متصل شده و در دهان قرار می‌گیرد. دندان‌های مصنوعی کاملاً مشابه دندان‌های طبیعی ساخته می‌شوند. دو نوع دندان مصنوعی وجود دارد: دندان مصنوعی کامل که برای جایگزینی کلیه دندان‌های از دست رفته در دهان ساخته می‌شوند و دندان مصنوعی جزئی که برای قرار گرفتن در فضای خالی چند دندان از دست رفته طراحی و به کار برده می‌شوند.

اگر به دنبال ایمپلنت دندان هستید به این صفحه مراجعه کنید: قیمت ایمپلنت دندان

مزایا و کاربردها

• عملکرد دندان‌ها را به طور کامل انجام می‌دهند
• دندان‌های مصنوعی برای مدت زمان بسیار طولانی مورد استفاده قرار می‌گیرند
• محدودیت‌های کمی برای خوردن ایجاد می‌کنند
• مشکلات تکلمی را که به دلیل فاصله ایجاد شده بین دندان‌های افتاده ایجاد می‌شود را کاهش می‌دهد
• ظاهر صورت را پرتر نشان می‌دهد
• از دندان‌های باقی مانده (در صورت وجود) در برابر فرسایش و تخریب بیشتر محافظت می‌کند
• برای مسواک زدن و تمیز کردن مناسب و خوب می‌توان آنها را از دهان درآورد

هزینه

هزینه دندان مصنوعی به کامل بودن یا جزئی بودن آنها، مواد مورد استفاده در ساخت، پیچیدگی‌های ساخت و زمان مورد نیاز برای ساخت آنها بستگی دارد.

لبخند لثه‌ای عارضه‌ای است که در آن بافت لثه بالایی بیش از حد معمول، نمایان می‌شود و نسبت بافت لثه به دندان به طور قابل ‌توجهی غیرطبیعی به نظر می‌آید. در واقع دندان‌های بالایی در مقایسه با مقدار لثه‌ی نمایان‌شده بسیار کوچک به نظر می‌رسند. لبخند لثه‌ای تأثیر نامطلوبی روی زیبایی لبخند شما دارد، زیرا یک لبخند زیبا و سالم تنها با داشتن دندان‌هایی سفید و کمترین مقدار ممکن بافت لثه بدست می‌آید. مقدار بافت لثه‌ای که ما داریم موضوع ساده‌ای است که به آناتومی دهان شخص بستگی دارد. بسیاری از افراد در مقایسه با دیگران، بافت لثه‌ای بیشتری دارند که روی دندان‌های آنها را پوشانده است حال با درمان لبخند لثه ای در این مطلب به آن میپردازیم.

علل ایجاد لبخند لثه‌ای

داشتن لبخند لثه‌ای، مسئله‌ی بسیار شایعی است که می‌تواند ناشی از علل زیر باشد:

• عضله‌ای که حرکات لب بالایی را کنترل می‌کند، می‌تواند بیش از حد فعال باشد و باعث شود لب بالایی بیش از حد معمول بالا رود. وقتی لب بالایی بیش از حد طبیعی خود بالا رود، در هنگام خندیدن بخش بزرگی از بافت لثه در معرض دید قرار می‌گیرد.
• رویش و رشد غیرطبیعی دندان‌ها نیز یکی از محتمل‌ترین علل ایجاد لبخند لثه‌ای است. اگر مینای دندان، بیش از حد توسط بافت پریودنتال پوشانده شده باشد، کوچک به نظر می‌رسد؛ با اینکه ممکن است اندازه‌ی واقعی آن بزرگ و مناسب باشد.
•  شکل غیرمعمول استخوان فک بالایی می‌تواند باعث ایجاد لبخند لثه‌ای شود.
• عادات غیرارادی مانند دندان قروچه، ساییدن و فشار دادن دندان‌ها بر روی هم می‌تواند طول دندان‌ها را کاهش دهد و منجر به عدم تناسب آن‌ها با بافت لثه‌ای شود. این عدم تناسب باعث ظهور لبخند لثه‌ای می‌شود.

بسته به عواملی که باعث ایجاد لبخند لثه‌ای می‌شوند، ممکن است بیماری‌های جدی‌تری در دهان و دندان وجود داشته باشد. برای مثال اگر لبخند لثه‎ای شما ناشی از چگونگی رویش دندان‌ها و رشد استخوان فک باشد، ممکن است عملکرد گاز گرفتن دندان‌هایتان نیز با مشکل و ناراحتی مواجه شود.

دسته‌بندی انواع لبخند لثه‌ای

لبخند لثه‌ای یعنی اینکه مقداری از بافت لثه، به طور نامطلوبی بخشی از دندان‌ها را پوشانده است. نسبت دندان به بافت لثه چیزی است که نوع لبخند لثه‌ای را تعیین می‌کند. چهار دسته از لبخند لثه‌ای جهت درمان لبخند لثه ای وجود دارد:

• خفیف: کمتر از 25% طول دندان توسط لثه پوشانده شده است.
• متوسط: بین 25% تا 50% طول دندان را لثه پوشانده است.
• پیشرفته: 50% تا 100% از مجموع طول دندان را لثه پوشانده است.
• شدید: اگر بافت لثه‌ای بیشتر از 100% باشد؛ نوع لبخند لثه‌ای، شدید در نظر گرفته می‌شود.

صرف‌نظر از میزان بافت لثه‌ای که دندان‌ها را پوشانده است؛ اگر شما از مقدار بافت لثه‌ای که در هنگام خندیدن نمایان می‌شود ناراضی هستید، این حق را دارید که به دنبال اصلاح و درمان آن باشید.

آیا من متقاضی مناسب برای درمان لبخند لثه‌ای هستم؟

اگر لثه‌های شما بیش از حد برجسته هستند و یا در هنگام خندیدن بسیار بزرگ به نظر می‌رسند، شما می‌توانید متقاضی مناسب برای درمان لبخند لثه‌ای باشید. در مقابل، کسانی که لثه‌هایشان بیش از حد بالا رفته است و کم بودن بافت لثه باعث می‌شود ریشه‌ی دندان‌هایشان در معرض دید قرار بگیرد، می‌توانند متقاضیان مناسب برای پیوند لثه (gum graft) باشند.

درمان لبخند لثه‌ای

صرف‌نظر از علت ایجاد لبخند لثه‌ای، روش‌های درمانی زیادی برای درمان آن وجود دارند که می‌توانند انحرافات پریودنتالی، دندانی و استخوانی را اصلاح کنند تا لبخندی جذاب‌تر برای شما ارائه دهند. دندانپزشک با معاینه دهان و دندان‌های شما، نوع لبخند لثه‌ای و علل بالقوه‌ی ایجاد آن را مشخص می‌کند.

روش افزایش طول تاج

محبوب‌ترین روش درمانی برای لبخند لثه‌ای، عمل جراحی کاهش بافت اضافی لثه است. تسطیح و تراز کردن لثه را می‌توان با استفاده از یک چاقوی جراحی یا دستگاه لیزر انجام داد. این روش درمانی تحت بی‌حسی موضعی انجام می‌شود و فقط حدود چند دقیقه تا نیم ساعت طول می‌کشد تا برای تعدادی از دندان‌ها انجام شود. اگر این روش با روش پایین آوردن لب بالایی ترکیب شود، مؤثرترین روش درمان لبخند لثه‌ای خواهد بود.

روش ارتودنسی

گاهی اوقات برای تغییر موقعیت دندان‌ها و برای تسطیح و تراز کردن آن‌ها به سمت یک موقعیت صحیح و زیبا، از بریس‌های ارتودنسی استفاده می‌شود. این روش که برای درمان لبخند لثه‌ای مورد استفاده قرار می‌گیرد، با رویکردی ساده بافت اضافی لثه را از بین می‌برد. عمل جراحی ارتوگناتیک (ترکیبی از ارتودنسی و عمل جراحی فک)، اغلب برای بالا بردن استخوان فک در جهتی اپیکال و برای درمان لبخند لثه‌ای مورد استفاده قرار می‌گیرد.

عمل‌های جراحی پیشرفته دهان و دندان، از راه‌های مختلفی می‌توانند معجزاتی برای لبخند ما به ارمغان بیاورند. در صورتی که هر بار که می‌خندید نگران لبخند لثه‌ای خود هستید، لازم است که نزد یک دندانپزشک بروید و مشکل خود را با او مطرح کنید. شما می‌توانید با استفاده از روش‌های اصلاح لبخند لثه‌ای، به راحتی در هر بار خندیدن، غذا خوردن و صحبت کردن ظاهر لبخند خود را بهبود بخشید و اعتماد به نفس خود را افزایش دهید و همچنین سطح سلامتی دهان و دندان خود را بهتر کنید.

جراحی فک

در مواردی که لبخند لثه‌ای ناشی از رشد بیش از حد استخوان فک بالایی است؛ دندانپزشک برای کاهش میزان بافت لثه، استخوان فک بالا را کوتاه می‌کند و آن را به سمت بالا حرکت می‌دهد. این روش تحت بیهوشی عمومی و به طور کامل در داخل دهان انجام می‌شود، طوری که هیچ‌کدام از برش‌های ایجادشده قابل‌مشاهده نیستند.

در ابتدا دندانپزشک برای درمان لبخند لثه ای یک برش افقی در لثه‌های بالای دندان‌ها ایجاد می‌کند تا به استخوان فک بالا دست یابد. در مرحله‌ی بعد با استفاده از ابزارهایی دقیق و ظریف آن قسمت را تمیز می‌کند، سپس برش‌هایی افقی در استخوان فک ایجاد و بخش‌هایی از استخوان را حذف می‌کند تا فک بالایی را کوتاه کند. بعد از اینکه استخوان فک به سمت بالا برده شد و در موقعیت موردنظر قرار گرفت؛ با استفاده از پیچ و صفحه‌های تیتانیومی در جای خود نگه داشته می‌شود تا برای همیشه در آنجا باقی بماند. سپس برش‌های ایجادشده روی لثه، با استفاده از بخیه‌های قابل ‌حل بسته می‌شوند. پس از اینکه استخوان‌ها التیام یافت و به هم جوش خورد، فک همانند قبل محکم و قوی می‌شود.

روش تغییر موقعیت لب

در حین این عمل غیرقابل بازگشت، با ایجاد برشی در درون دهان، بخش کوچکی از بافت درون لب بالایی برداشته می‌شود. سپس پوست برش داده‌شده به لثه بخیه زده می‌شود. در حقیقت لب شما پایین آورده نمی‌شود بلکه فقط دامنه حرکتی آن محدود می‌شود. این عمل جراحی حدود یک ساعت طول می‌کشد و نتایج آن دائمی است. ممکن است بعد از عمل جراحی، ناحیه‌ی عمل‌شده دچار کمی التهاب شود و همچنین در اوایل دوره بهبودی احساس کنید لب بالایی‌تان سفت و تنگ شده است.

روش بوتاکس

بوتاکس می‌تواند یک علاج کوتاه‌مدت برای لبخند لثه‌ای باشد. با تزریق بوتاکس به عضلات لب بالایی، می‌توان فعالیت بیش از حد این لب را کاهش داد. این روش برای افرادی مناسب است که هنوز تمایلی به دریافت روش‌های درمانی دیگر ندارند. روش تزریق بوتاکس باید هر چند ماه یک‌بار تکرار شود. این روش می‌تواند بعد از تغییر موقعیت لب مورد استفاده قرار گیرد تا به آرام نگه داشتن عضلات آن کمک کند.

درمان لبخند لثه ای خطرات و عوارض جانبی

درمان لبخند لثه‌ای نیز مانند تمامی روش‌های درمانی، ممکن است عوارض خاصی به دنبال داشته باشد؛ ازجمله:

•  نتیجه‌ی زیبایی آن زیاد مطلوب نباشد.
• ریشه دندان‌ها دچار حساسیت شود.
• تحلیل رفتن دندان (از دست رفتن تمام یا بخشی از دندان)
• حرکت ناپایدار دندان‌ها

دندانپزشک با توجه به نوع لبخند لثه‌ای شما و علت ایجاد آن، بهترین روش درمانی را برای شما انتخاب خواهد کرد.

چهار دندان عقل موجود در دهان، سومین دندان مولار در دندان‌های دائمی (دندان‌های بزرگسالان) هستند. این دندان‌ها آخرین دندان‌هایی هستند که در فک وجود دارند. در بسیاری از افراد، دندان عقل دیده نمی‌شود و دندان زیر لثه قرار دارد،  زیرا این دندان‌ها در زیر بافت لثه نهفته هستند (به طور طبیعی از داخل لثه بیرون نمی‌آیند). کشیدن دندان عقل یک عمل جراحی دهانی نسبتاً متداول است. البته درآوردن دندان عقل قبل از اینکه این دندان از لثه بیرون بیاید شامل عمل جراحی است که عملی فرای یک دندان کشیدن ساده است.

انواع نهفتگی دندان عقل

دندان‌پزشکان اصطلاحات متفاوتی برای توصیف محل و شکل دندان عقل نهفته دارند. این اصطلاحات عبارتند از:

• نهفتگی مزیال که به معنی زاویه روبه جلوی دندان عقل است، در این حالت دندان عقل به جلو و به سمت جلوی دهان زاویه دارد. این شایع‌ترین نوع نهفتگی دندان عقل است که با کشیدن دندان عقل نهفته ایم مشکا حل میشود.

• نهفتگی عمودی که در آن دندان تقریباً زاویه طبیعی دارد اما به طور کامل از لثه در نیامده است.

• نهفتگی افقی که در آن دندان عقل به صورت افقی در زیر لثه قرار دارد.

• نهفتگی دیستال که در آن دندان به سمت عقب دهان زاویه دارد.

• نهفتگی بافت نرم که در آن قسمت بالایی دندان عقل (تاج دندان) در استخوان نفوذ کرده اما به طور کامل از لثه خارج نشده است.

• نهفتگی استخوانی یا “بافت سخت” نشان می‌دهد که دندان هنوز در استخوان فک قرار دارد. یک نهفتگی کامل استخوانی به گونه‌ای است که دندان هنوز دندان عقل از استخوان فک بیرون نیامده است.

مشکلاتی که کشیدن دندان عقل نهفته ایجاد می‌کنند

عفونت

وقتی که دندان عقل در استخوان فک باقی می‌ماند، قسمتی از لثه که روی آن را پوشانده است عفونی می‌شود و ممکن است این عفونت به نواحی اطراف دندان سرایت کند. کشیدن دندان عقل نهفته تنها راه این ناحیه متورم، قرمز و بسیار دردناک می‌شود. تورم ممکن است دردناک باشد و در برخی از افراد می‌تواند مشکل‌ساز باشد. در برخی موارد ممکن است چرک آن تخلیه شده و باعث شود که طعم و مزه بسیار بدی در دهان ایجاد شود.

پوسیدگی

وقتی که دندان عقل در زیر لثه باقی بماند غالباً تمیز کردن آن غیرممکن بوده و دندان می‌پوسد. همچنین این دندان‌ها می‌تواند باعث پوسیدگی دندان‌های جلویی خود شده که پر کردن آنها قبل از کشیدن دندان عقل بسیار دشوار است.

تراکم بالای دندان‌ها

فشار ناشی از دندان عقل نهفته یکی از دلایل افزایش تراکم دندان‌های جلویی است.

آسیب رساندن به دندان‌های مجاور

فشار ناشی از دندان عقل نهفته می‌تواند باعث آسیب رساندن به دندان‌های مجاور آن شود. باقی ماندن غذا بین دندان عقل و دندان مجاور آن می‌تواند باعث ایجاد حفره در هر دو دندان شده و باعث تحلیل استخوان پشت دندان سالم نیز بشود.

کیست‌ها

یک کیسه پر از مایع که به آن کیست گفته می‌شود اطراف تاج دندان عقل نهفته شکل می‌گیرد که البته این عارضه به ندرت اتفاق می‌افتد.

ضعیف شدن استخوان فک

دندان عقل نهفته باعث ضعف در استخوان فک شده که می‌تواند در صورت وارد آمدن ضربه به فک باعث شکستگی استخوان فک شود.

برداشتن دندان عقل

مشاوره

نخست دندان‌پزشک یا جراح دهان و دندان، دهان و دندان شما را مورد ارزیابی قرار داده تا نوع نهفتگی و وضعیت دندان عقل شما را مشخص کند. سپس دندانپزشک با استفاده از اشعه ایکس از دندان شما عکس گرفته و محل نهفتگی دندان و روش کشیدن آن را مشخص می‌کند.

بیهوشی موضعی

قبل از کشیدن دندان عقل، دندانپزشک با استفاده از بیهوشی موضعی ناحیه اطراف دندان عقلی که باید کشیده شود را بیحس می‌کند. بیهوشی عمومی نیز ممکن است به کار برده شود به خصوص اگر لازم باشد که چند دندان عقل شما به صورت همزمان کشیده شود.

کشیدن دندان عقل و عمل جراحی آن

جراح دندانپزشک،
جراحی دندان عقل نهفته را با برداشتن بافت لثه که روی ناحیه اطراف دندان عقل مورد نظر را پوشانده است شروع می‌کند. اگر دندان عقل مورد نظر، نهفته باشد یک شکاف در بافت لثه ایجاد می‌شود تا بتوان به دندان دسترسی پیدا کرد. بافت لثه به وسیله ابزار جراحی کنار کشیده می‌شود تا بتوان دندان را دید. اتفاق خوبی که ممکن است بیفتد این است که دندان عقل نهفته به طور کامل یا جزئی در استخوان قرار گرفته باشد. اگر استخوان روی دندان عقل را پوشانده باشد، از یک دریل با سرعت بالا برای برداشتن پوشش استخوانی دندان عقل نهفته استفاده می‌شود. اگر دندان عقل در آمده باشد، دندانپزشک بافت همبند را در اطراف آن شل می‌کند. زمانی که دندان عقل نهفته دیده شد، با ابزار مختلف جراحی دندان به آرامی لق می‌شود تا از بافت همبند و حفره خود خارج شود، در صورت لزوم دندانپزشک دندان را شکسته و خرد می‌کند و سپس آن را می‌کشد. دندانپزشک این کار را به این دلیل انجام می‌دهد که ممکن است دندان در حال درآمدن و کشیده شدن در محل خود در لثه بشکند. زمانی که دندان عقل لق شد یا به طور کامل قطعه‌قطعه شد، دندانپزشک آن را می‌کشد.

پس از کشیدن دندان عقل

ممکن است دندانپزشک مجبور شود برای بستن زخم محل جراحی از بخیه استفاده کند. دندانپزشک این کار را زمانی انجام می‌دهد که دندان عقل را به روش‌های جراحی کشیده باشد و احساس کند که فرایند بهبودی بیمار با وجود بخیه تسریع می‌شود. برخی از انواع بخیه به مرور زمان جذب شده و برخی دیگر از انواع آن باید پس از چند روز کشیده شوند. یک گاز نخی روی زخم قرار داده می‌شود تا از خونریزی آن جلوگیری شود.

بهبودی بعد از کشیدن دندان عقل نهفته

بهبودی می‌تواند تا دو هفته پس از کشیدن دندان عقل طول بکشد. در این مدت بیمار ممکن است موارد زیر را تجربه کند:

• تورم (التهاب) دهان و گونه‌ها
• خشک شدن و گرفتگی و درد فک
• درد
• طعم بد در دهان
• مورمور شدن و بیحسی صورت، لب‌ها و زبان

راهنمایی‌هایی برای مراقبت از خود

• پد گازی که روی محل جراحی قرار داده شده را متناوباً گاز گرفته و زمانی که خونی شد آن را تعویض کنید.
• روی گونه‌های خود در بیرون از دهان یخ قرار دهید.
• زمانی که دهان شما بیحس است، دقت کنید که داخل گونه‌ها یا لب‌ها و یا زبان خود را گاز نگیرید.
• از داروهای مسکن و ضد درد مانند پاراستامول یا ایبوپروفن استفاده کنید.
• برای چند روز از انجام فعالیت‌های شدید و تمرینات ورزشی سنگین خودداری کنید.
• به صورت صاف دراز نکشید زیرا ممکن آیت باعث خونریزی شود.
• تا 24 پس از کشیدن دندان عقل، از شستشوی دهان، بیرون انداختن آب دهان، نوشیدن مایعات داغ یا هر چیزی که می‌تواند از لخته شدن خون جلوگیری کند پرهیز کنید.
• از استعمال دخانیات اجتناب کنید.
• در چند روز اول پس از کشیدن دندان عقل از غذاها نرم یا مایعات استفاده کنید.
• 24 ساعت پس از کشیدن دندان عقل تدریجاً محل دندان کشیده شده را با دهان‌شویه‌های ضدعفونی‌کننده بشویید و این کار را مکرراً و به طور منظم ادامه دهید.
• از کشیدن زبان به محل دندان کشیده شده یا لمس این ناحیه با انگشتان خود اجتناب کنید.

هزینه

هزینه کشیدن دندان عقل نهفته به فرایند کشیدن دندان، محل دندان عقل، تعداد دندان‌هایی که باید کشیده شوند و به تخصص و تجرب جراح و دندانپزشک بستگی دارد.

حساسیت دندانی یک بیماری بالینی شایع است که معمولاً در سطح رویی دندان ایجاد می‌شود و اغلب دندان‌های نیش و دندان‌های آسیاب کوچک را تحت تأثیر قرار می‌دهد. این عارضه به شکل یک درد کوتاه و تیز در عاج دندان در واکنش به عواملی مانند تغییرات حرارتی و برخورد برخی مواد خاص با دندان احساس می‌شود.

حساسیت دندانی چگونه رخ می‌دهد؟

مینای دندان که مستحکم‌ترین قسمت بدن است از عاج دندان‌های سالم محافظت می‌کند. لایه‌ای از دندان که به آن سمنتوم گفته می‌شود از قسمتی از دندان که در زیر خط لثه قرار دارد محافظت می‌کند. در زیر مینا و سمنتوم عاج قرار دارد که قسمتی از دندان است که تراکم کمتری نسبت به مینا و سمنتوم دارد. عاج دندان از لوله‌های میکروسکوپی (لوله‌های توخالی کوچک یا کانال) تشکیل شده است. وقتی که عاج دندان، لایه حفاظتی خود را از دست می‌دهد، این لوله‌ها اجازه می‌دهند که گرما و سرما یا غذاهای اسیدی و چسبناک، عصب‌ها و سلول‌های داخل دندان را تحریک کنند و همین موضوع باعث ایجاد حساسیت می‌شود.بنابراین با تقویت مینای دندان میتوان ایجاد حساسیت دندانی را کاهش دهیم.

روش‌های دندانپزشکی برای درمان حساسیت دندانی

بیماری‌های لثه

تجمع جرم و پلاک روی دندان می‌تواند باعث پس‌رفت یا تحلیل لثه شود. در برخی مواقع، این بیماری‌ها می‌توانند باعث از بین رفتن استخوان‌های فک که نگهدارنده دندان هستند شده و باعث ایجاد حساسیت در دندان شوند.

تحلیل طبیعی لثه

تحلیل لثه علامت فرسایش و تخریب بوده که باعث می‌شود لایه لثه از روی دندان‌ها پس رفته و ریشه دندان نمایان شود. این ریشه‌ها، لایه مینایی برای محافظت ندارند بنابراین دچار حساسیت می‌شوند.

دندان ‌قروچه

دندان ‌قروچه می‌تواند باعث تخریب مینای دندان شود و بنابراین عاج دندان که لوله‌های توخالی یا کانال در آن قرار دارند بدون محفاظ شده و حساسیت در آن ایجاد می‌شود.

جینجیویتی

جینجیویتی (اولین مرحله بیماری لثه) و تورم و درد بافت لثه می‌تواند باعث نمایان شدن و ایجاد حساسیت در ریشه دندان شود.

شکستگی دندان یا پر کردن دندان

دندان شکسته می‌تواند باعث ایجاد حساسیت در ریشه دندان شود.

رژیم‌های غذایی اسیدی

اگر مسیر عصب‌ها بدون حفاظ شوند، برخورد غذاهای اسیدی با دندان می‌تواند باعث ایجاد حساسیت دندانی شود.

رژیم‌های غذایی همراه با شکر

مصرف غذاهایی که حاوی شکر هستند می‌توانند محیطی مناسب برای رشد باکتری‌ها ایجاد کرده و باعث فرسودگی لثه و ایجاد حساسیت در این ناحیه از لثه شوند.

پوسیدگی‌هایی که در لبه‌های قسمت پرشده دندان به وجود می‌آیند

به مرور زمان قسمت‌های پرشده دندان ممکن است ضعیف شده و بشکند یا لبه‌های دندان پرشده آسیب ببیند. باکتری‌ها در این شکاف کوچک جمع شده و باعث تجمع اسید و از بین رفتن مینای دندان می‌شوند و نهایتاً دندان دچار پوسیدگی و حساسیت می‌شود.

ترمیم‌های دندانی که اخیراً انجام شده است

به علاوه، برخی درمان‌های دندان می‌تواند باعث ایجاد حساسیت شوند. سفید کردن دندان، جرم‌گیری دندان، ارتودنسی یا پر کردن دندان می‌تواند باعث ایجاد حساسیت در خلال انجام عمل دندانپزشکی یا پس از آن شوند.

مسواک زدن بیش ‌از اندازه

مسواک زدن با خمیردندان‌های سایشی، مسواک زدن ناصحیح و مسواک زدن بیش از سه مرتبه در روز می‌تواند باعث تخریب مینای دندان شود.

محصولات سفیدکننده دندان

این مواد که حاوی مواد تهاجمی برای از بین بردن لکه‌های دندان است ممکن است باعث از بین رفتن مینای دندان شود.

تشخیص

برای از بین بردن حساسیت‌های دندانی، دندانپزشک یک سری از آزمایش‌ها شامل معاینه و پرسش از رژیم غذایی و نحوه رعایت بهداشت دهان و دندان را انجام می‌دهد. سپس دندانپزشک، دندان‌ها را در برابر حساسیت دمایی مورد بررسی قرار می‌دهد. این کار معمولاً با دمش هوا روی دندان یا با استفاده از یک تکه یخ انجام می‌شود. بعد از آن دندانپزشک حساسیت دندان به فشار را با اعمال فشار به سطوح مختلف دندان تست می‌کند. در نهایت وی حساسیت به ضربه را مورد بررسی قرار می‌دهد. در صورت لزوم عکس‌برداری به وسیله اشعه ایکس برای تشخیص علت دقیق ایجادکننده حساسیت دندانی نیز انجام می‌شود.

علائم

شایع‌ترین علائم ابتلا به حساسیت دندانی، درد ناگهانی و تیزی است که در هنگام برخورد هوا، گرما، سرما، شیرینی یا غذاهای اسیدی با دندان و یا در هنگام مسواک کردن یا کشیدن نخ دندان احساس می‌شود.

درمان

استفاده از فلوراید

فلوراید (وارنیش فلوراید یا فوم فلوراید) یک پوشش حفاظتی است که روی دندان کشیده می‌شود و به کاهش درد و احساس ناراحتی کمک کرده و لایه مینای دندان را محکم‌تر می‌کند.

روکش دندان، اینله یا باندینگ دندان

روکش دندان، اینله یا باندینگ دندان ممکن است برای ترمیم پوسیدگی‌های دندان استفاده شوند و می‌توانند باعث ایجاد حساسیت شوند. باندینگ دندان می‌تواند در خط لثه اجرا شود بنابراین عاج را ایزوله کرده و حساسیت دندان را کاهش می‌دهد.

سیلانت دندان

دندان‌پزشک می‌تواند از سیلانت روی ریشه‌های نمایان شده استفاده کند تا اطراف دندان را پر کند (محل برخورد لثه با دندان) و عاج نمایان شده را نیز پوشانده و باعث کاهش حساسیت دندانی شود. سیلانت می‌تواند حساسیت ناشی از پس رفت لثه را کاهش دهد.

جراحی پیوند لثه

اگر بافت لثه از ریشه آسیب دیده باشد، جراحی پیوند لثه می‌تواند باعث حفاظت از لثه و کاهش حساسیت دندانی شود.

محفاظ دهان

اگر دندان شما به دلیل ابتلا به دندان‌قروچه دچار حساسیت شده باشد، دندانپزشک می‌تواند با ساخت یک مدل از دندان‌های شما یک محفاظ یا گارد بسازد که در دهان قرار گرفته و روی دندان‌های را بپوشاند.

عصب‌کشی دندان

عصب‌کشی دندان آخرین مرحله درمان برای حساسیت‌های دندانی شدید است. این عمل برای درمان ریشه مشکل در پالپ دندان انجام می‌شود. حساسیت  با برداشتن پالپ نرم داخل دندان کاهش می‌یابد.

پر کردن دندان روش دیگری برای درمان حساسیت  می باشد.

درمان‌های خانگی

• استفاده از خمیردندان‌های ضد حساسیت: این خمیردندان‌ها حاوی پتاسیم و فلوراید دارای قلع بوده که به قطع مسیر انتقال حساسیت از سطح دندان به سمت عصب می‌کند. این کار معمولاً قبل از کاهش حساسیت نیاز به انجام برخی اقدامات دارد.
• استفاده از مسواک خیلی نرم و خمیردندانی با قدرت سایش کم
• درست مسواک زده و بیش از اندازه مسواک نزنید.
• از خمیردندان‌های حاوی فلوراید برای تقویت سطح دندان استفاده کنید. (توسط متخصص دندانپزشک به شما داده می‌شود)
• از خوردن غذاهای اسیدی اجتناب کنید.
• به طور منظم از دهان‌شویه‌های حاوی فلوراید استفاده کنید.
• از محفاظ دهان برای پیشگیری از آسیب‌های ناشی از دندان‌قروچه استفاده کنید.

پیشگیری حساسیت دندان

• دو مرتبه در روز دندان‌های خود را با خمیردندان‌های حاوی فلوراید یا خمیردندان‌هایی که مخصوص دندان‌های حساس هستند مسواک کنید.
• از حرکات گردشی و کوچک در هنگام مسواک کردن استفاده کنید و همچنین از مسواک‌های نرم تا متوسط استفاده نمایید.
• هر دو تا سه ماه یک مرتبه مسواک خود را عوض کنید.
• بلافاصله پس از غذا خوردن مسواک نکنید.
• از انجام عمل‌های جراحی و مصرف غذاهای اسیدی خودداری کنید.
• از محفاظ دهان استفاده کنید.

فاصله‌ی میان دندان‌ها اغلب در بین دو دندان جلویی در بالا ایجاد می‌شود. هر چند این فاصله ممکن است بین هر دو دندان دیگری نیز بروز پیدا کنند. عدم تطابق بین اندازه‌ی استخوان‌های فک و دندان‌ها می‌تواند سبب ایجاد فضای اضافه بین دندان‌ها و یا ازدحام دندان‌ها گردد. اگر دندان‌ها بیش از حد برای استخوان فک کوچک باشند، در این صورت فضاهایی در میان دندان‌ها ایجاد می‌شوند.

دلایل ایجاد فاصله میان دندان‌ها

نامرتبی و فاصله دندانی زود گذر( در کودکی)

فاصله میان دندان‌ها می‌تواند در اثر دلایل مختلفی ایجاد شود. این پدیده اغلب به صورت نامرتبی دندان‌ها در کودکی است که به خودی خود اصلاح می‌شود. فاصله در خط میانی دندان‌ها می‌تواند به عنوان بخشی از روند کلی ایجاد فاصله بین دندان‌های شیری باشد که امری طبیعی بوده و به جای گرفتن دندان‌های دائمی بزرگ‌تر کمک می‌کند. فاصله دندان‌ها در خط وسط ممکن است در زمانی که هم دندا‌ن‌های اولیه و هم دندان‌های دائمی در دهان وجود دارند نیز مشاهده شود که این حالت در سنین ۸ تا ۹ سالگی رخ می‌دهد. والدین در این سنین اغلب نگران ظاهر ناخوشایند دندان‌های فرزند خود شده و با دندانپزشک مشورت می‌کنند.

ناهمخوانی طول قوس با دندان‌ها

این اختلاف طول که در آن طول قوس دندانی بیشتر از دندان‌های موجود می‌باشد می‌تواند موجب بروز فاصله‌ی میان دندان‌ها شود. این حالت می‌تواند در اثر شرایطی چون افتادن دندان، کوچک بودن دندان‌ها، بزرگ بودن اندازه‌ی فک و کشیدن دندان که موجب رانده شدن دندان‌های مجاور می‌گردد، پدید آید.

فرنوم بین دندان‌ها

فرنوم یک بافت ضخیم و گوشتی است که در قسمت جلویی دهان وجود دارد و بر روی لثه‌های طرف بالا و پایین مشاهده می‌شود. این بافت می‌تواند منجر به ایجاد فاصله میان خط میانی دندان‌ها شود. در این حالت به علت وجود بافت پیوندی قرار گرفته در میان دو دندان جلویی از نزدیک شدن آنها به همدیگر جلوگیری می‌شود.

عادت فشار دادن دندان‌ها

عاداتی چون مکیدن انگشت و زبان، فشار دادن زبان و غیره نیز سبب ایجاد فاصله بین دندان‌ها می‌گردد. این گونه عادت‌ها در موارد جلوآمدگی دندان‌ها و بوجود آمدن فاصله بین دندان‌های جلویی مشاهده می‌شوند.

مشکلات ایجاد شده در خط میانی دندان‌ها

مشکلاتی چون کیست‌ها و تومورها یا وجود دندان نهفته که بین دو دندان تحت فشار قرار می‌گیرد از نزدیک شدن دندان‌های پیشین در دو طرف خط میانی جلوگیری می‌کنند.

مشکلات همراه با فاصله‌ بین دندان‌ها

• فاصله‌هایی که شبیه به افتادن دندان می‌باشند: فاصله بین دندان‌ها می‌تواند موجب خجالت‌زدگی فرد هنگام خندیدن شود. وجود این فواصل تاریک می‌تواند شبیه به حالتی باشد که یکی از دندان‌ها افتاده باشد در حالی که در واقع تمام دندان‌ها وجود دارند.
• خطر آسیب دیدن لثه‌ها: دلایل سلامتی نیز برای رفع فاصله بین دندانها وجود دارند. مهم‌ترین دلیل از بین بردن این فواصل محافظت از سلامت لثه‌ها می‌باشد زیرا عمل جویدن باید با دندان‌ها انجام شود نه با لثه‌ها.

عوامل تاثیرگذار بر روش‌های درمانی

• میزان بزرگی فاصله
• آیا این فاصله بین دو دندان مجاور وجود دارد یا به علت افتادن یکی از دندان‌ها است؟
• نتایج زیبایی مورد نظر بیمار
• میزان زمان مورد نظر بیمار برای تکمیل روند درمان
• وضعیت بهداشت کلی دهان و دندان‌های مجاور

درمان

باندینگ یا ونیرهای کامپوزیت

اگر فاصله بین دو دندان بسیار کوچک باشد، از بین بردن این فاصله با باندینگ دندان راه حلی سریع را برای این مشکل فراهم می‌کند. باندینگ‌ها روشی با حداقل تهاجم برای از بین بردن فاصله بین دندان‌ها می‌باشند. هر چند عیب استفاده از باندینگ این است که برای مدت طولانی ماندگار نبوده و در نهایت باید مجدداً انجام شود. باندینگ نیز نسبت به لک حساس بوده و ممکن است پس از مدتی نمایان شوند.

ونیرهای پرسلاین

ونیرهای دندان اغلب برای از بین بردن فاصله بین دو دندان جلویی مورد استفاده قرار می‌گیرند اما اگر این فاصله بسیار زیاد باشد، ونیر مورد استفاده برای بستن این فاصله در مقایسه با سایر دندان‌های طبیعی بطور نامتناسبی عریض خواهد بود. این امر می‌تواند موجب غیر طبیعی شدن ظاهر لبخند شود در حالیکه یکی از اهداف دندانپزشکی زیبایی ایجاد لبخندی زیبا و طبیعی است. لمنیت دندان (ونیر پرسلاین) راه حلی بهتر از باندینگ کامپوزیت ارائه می‌کند، هر چند برای این منظور دندان‌ها باید آماده شوند به این معنی که ساختار سالم دندان باید برداشته شود تا امکان قرار گرفتن ونیرها روی سطوح جلویی دندان‌ها فراهم شود.

ارتودنسی/ بریس/ اصلاح موقعیت دندان‌ها

محافظه‌کارترین و کم تهاجمی‌ترین روش برای از بین بردن فاصله‌ی کم بین دندان‌ها درمان ارتودنسی است که می‌تواند شامل استفاده از بریس‌های ثابت یا بریس‌ها نامرئی مانند ارتودنسی نامرئی باشد. انواع مختلفی از بریس مانند بریس‌های پشت دندانی، بریس دیمون و غیره وجود دارند. هدف از همه‌ی این بریس‌ها ایجاد فشار بر روی دندان‌ها برای نزدیک‌تر شدن آنها به همدیگر و از بین بردن فواصل موجود است. نقص اصلی این روش زمان‌بر بودن آن می‌باشد و در نتیجه ممکن است ماه‌ها تحت درمان باشید در حالیکه استفاده از ونیر یا باندینگ‌ راه حلی فوری برای این مشکل فراهم می‌کند.

دندان مصنوعی جزئی

می‌توان یک دندان مصنوعی را بر روی یک صفحه نصب کرد و آن را برای از بین بردن فاصله در داخل دهان قرار داد. مهم‌ترین عیب این روش این است که ممکن است شل شود و در نتیجه ظاهر آن زشت می‌گردد و از طرفی جویدن غذاهای سخت و خوردن آنها نیز دشوار می‌شود.

بریج دندان

در بریج دندان ثابت از دندان‌های مجاور به عنوان لنگر برای تاج‌ها و پل زدن بر روی فاصله‌ی بین دندان‌ها استفاده می‌شود. این امر مستلزم کوچک کردن بافت‌های سالم دندان می‌باشد. استحکام بریج تنها در حد یک دندان تقویتی بوده و اگر یکی از دندان‌های مجاور آن آسیب ببیند یا پوسیده شود، یکپارچگی و استحکام بریج نیز از بین می‌رود.

کاشت دندان

کاشت دندان روش برای جایگزینی قسمت ریشه‌ی دندان می‌باشد و راه حلی دراز مدت برای جایگزین کردن دندان‌ افتاده فراهم می‌کند بطوریکه متکی بر دندان‌های مجاور نیز نیست. این درمان معمولاً در دو مرحله انجام می‌گیرد، که در ابتدا ایمپلنت در حفره‌ای که در داخل استخوان فک ایجاد شده قرار داده می‌شود و سپس به مدت حداکثر ۶ ماه دست نخورده باقی می‌ماند تا بهبودی حاصل شود. مرحله‌ی دوم شامل قرار دادن تاج و پل بر روی ایمپلنتی که بطور کامل با استخوان یکپارچه شده است، می‌باشد.

دندان‌ سخت‌ترین ماده موجود در بدن انسان است. به غیر از نقش مهم انواع دندان‌ها در جویدن مواد غذایی، دندان‌ها نقش با اهمیت در صحبت کردن فرد دارند. ساختارهای تشکیل دهنده دندان یا آناتومی دندان شامل عاج، پالپ و سایر بافت‌ها همچون رگ‌های خونی و اعصاب موجود در بخش استخوانی فک هستند. در ناحیه بالای خط لثه، بخش خارجی دندان با یک پوشش سخت به نام مینای دندان پوشیده شده است. برای بررسی تعداد دندان های انسان و بررسی اجزا و مشکلات دندان همراه ما باشید

تعداد دندان های انسان چقدر است؟

بطور عادی، هر انسان 32 دندان دائمی‌دارد که 16 عدد آنها بر روی فک بالا و 16 عدد بر روی فک پایین قرار دارند. به هر حال، گاهی اوقات به خاطر شرایط ژنتیک، نقص مادرزادی یا مشکلات مربوط به رویش دندان‌ها، ممکن است تعداد دندان‌های موجود در دهان فرد بیشتر یا کمتر از این مقدار باشند. انواع دندان‌های قرار گرفته بر روی فک‌های بالا و پایین در دهان را می‌توان بر اساس موقعیت و عملکرد به چهار گروه اصلی تفکیک کرد.

اجزای دندان‌ها

دندان از سه جزء مختلف به شرح زیر تشکیل شده است:
• آب
• مواد ارگانیک
• مواد غیر ارگانیک

بخش‌های مختلف آناتومی دندان

• ریشه دندان: بخشی از دندان است که در استخوان فک قرار دارد. انواع خاص دندان‌ها دارای 1، 2، یا 3 ریشه هستند. ریشه‌های دندان می‌توانند از یکدیگر جدا بوده یا به هم جوش خورده باشند.
• تاج دندان: بخشی از یک دندان است که بالای خط لثه قرار گرفته و هنگام مشاهده داخل دهان دیده می‌شود. علاوه بر این تاج بخشی از دندان است که با مینا پوشیده شده است.
• گردن دندان: بخشی از دندان است که ریشه و تاج دندان ها به هم می‌رسند. این بخش در ناحیه خط لثه قرار دارد.
• مینای دندان: بافت سفید و کلسیته دندان است که تاج دندان را می‌پوشاند. این بخش از دندان سخت‌ترین بافت موجود در بدن انسان است. سطح مواد معدنی موجود در مینای دندان بیشتر از تمام بخش‌های دیگر بدن می‌باشد.
• عاج دندان: یک بافت کلسیته است که سخت‌تر از استخوان بوده ولی سطح مواد معدنی آن کمتر از مینای دندان است. بخش عمده ساختار داخلی سخت دندان از عاج تشکیل شده است.
• سمنتوم: یک لایه نازک از بافت کلسیته است که سطح ریشه دندان را می‌پوشاند. فیبرهای رباط پیرامونی دندان در این لایه قرار دارند.
• پالپ دندان: بافت نرم دندان است که در ساقه میان هر دندان قرار دارد. این ناحیه از رگ‌های خونی، فیبرهای عصبی و بافت پیوندی تشکیل شده است. در اکثر مواقع به این ناحیه به صورت ساده ریشه عصب گفته می‌شود.
• حفره استخوانی: این ناحیه از استخوان فک ریشه دندان را احاطه کرده و دندان را در محل نگه می‌دارد. این بخش از فک ناحیه‌ای است که حفره‌های دندان در آن قرار دارد.
• لثه: بافت پوستی در برگیرنده دندان‌ها است که سطح استخوان فک را نیز می‌پوشاند. در اصطلاح تخصصی به بافت لثه ژینژیوا (gingiva) گفته می‌شود.
• رباط پریودنتال: این بافت فضای بین ریشه یک دندان و استخوان اطراف آن را می‌پوشاند. این رباط دندان را محکم در حفره آن نگه می‌دارد.
• ساقه پالپ: فضای توخالی قرار گرفته در مرکز عاج یک دندان است که با بافت پالپ دندان پر شده است.

مراحل رشد دندان

انواع دندان‌ها به دو دسته کلی طبقه‌بندی می‌شوند:

دندان‌های شیری (اولیه)

اولین مجموعه دندان‌ها در دهان از دندان‌های شیری یا اولیه تشکیل می‌شوند که فرآیند رشد آن‌ها از حدود 14 ماهگی در داخل رحم قبل از تولد شروع شده و این فرآیند با رسیدن به سن 3 سالگی پس از تولد کامل می‌شود. در این حالت در صورت عدم وجود مشکلات ژنتیکی، بیماری دندان، یا آسیب‌دیدگی، اولین دندان‌های شیری در دهان در حدود سن شش ماهگی در دهان کودک مشاهده شده و آخرین دندان‌های شیری با رسیدن کودک به سن 24 تا 32 ماهگی ظاهر خواهند شد.

دندان‌های شیری تا زمان رسیدن کودک به حدود سن 6 سالگی در دهان وی باقی مانده و در طول این مدت می‌توانند در صورت مراقبت نامناسب دچار پوسیدگی یا آسیب‌دیدگی شود. در این زمان اولین دندان‌های دائمی در دهان کودک رشد خود را آغاز می‌کنند. به این ترتیب فرآیند رشد دندان‌های دائمی در طول دوره‌ای به نام دوره ترکیبی یا دوره انتقال آغاز می‌شود که در طول این دوره هر دوی دندان‌های شیری و دندان‌های دائمی در دهان کودک وجود دارند. ویژگی‌های مربوط به دندان‌های شیری به شرح زیر هستند:

• دندان‌های شیری از 20 دندان تشکیل شده‌اند.
• فرآیند رشد دندان‌های شیری از سه ماه اول دوره بارداری آغاز می‌شود.
• رشد این دندان‌ها در دهان با رسیدن کودک به سن 6 ماهگی آغاز می‌شود.
• فرآیند رشد دندان‌های شیری با رسیدن کودک به سن 3 سالگی کامل می‌شود.

دندان‌های دائمی (ثانویه)

دوره انتقال از دندان‌های شیری به دندان‌های دائمی با رشد اولین دندان‌های آسیاب، افتادن دندان‌های قدامی، و رشد دندان‌های قدامی دائمی آغاز می‌شود. دوره ترکیبی رشد دندان‌ها معمولاً یک زمان دشوار برای کودک است، زیرا در این زمان کودک عادت‌های خاص داشته، برخی از دندان‌های وی در دهان وجود ندارند، دندان‌ها ظاهر و رنگ‌های متفاوت دارند، و ممکن است کودک با ازدحام دندان‌ها یا موقعیت نامناسب آنها در دهان مواجه شود.

دوره انتقال از سن 6 تا 12 سالگی طول کشیده و هنگامی کامل می‌شود که تمام دندان‌های شیری یا اولیه از بین رفته و با دندان‌های دائمی جایگزین شوند. با رسیدن به سن 14 تا 15 سالگی، دندان‌های نیش دائمی، دندان‌های آسیابی کوچک، و نیز دندان‌های آسیابی بزرگ (و ریشه‌های آنها در دهان) کامل می‌شوند و فقط سومین دندان آسیابی بزرگ در این زمان رشد نکرده که رشد آن با رسیدن سن به 18 تا 25 سالگی کامل خواهد شد. ویژگی‌های دندان‌های دائمی به شرح زیر است:

• تعداد دندان‌های دائمی در اکثر موارد 32 عدد است.
• رشد این دندان‌ها با رسیدن کودک به حدود سن 6 سالگی آغاز می‌شود.
• فرآیند رشد اکثر دندان‌های دائمی در سن 12 سالگی کامل می‌گردد.

سومین دندان آسیابی بزرگ (دندان عقل)

دندان‌های عقل یک استثنا در بین دندان‌های آسیابی هستند و اغلب رشد این دندان‌ها در دهان در اواخر دوره نوجوانی یا اوایل دهه 20 سالگی آغاز می‌شود.

طبقه‌بندی دندان‌ها

• دندان‌های قدامی (مرکزی و طرفی): عملکرد این دندان‌ها در ارتباط با قطع کردن و شکاف دادن مواد غذایی وارد شده به دهان است.
• دندان‌های نیش (کاسپید): این دندان‌ها از طولانی‌ترین ریشه در بین همه دندان‌ها برخوردار بوده و در ناحیه مرکزی قوس دندان‌ها قرار دارند.
• دندان‌های آسیابی کوچک (بیکاسپید): عملکرد این دندان‌ها مشابه دندان‌های نیش بوده و برای پاره کردن مواد غذایی مورد استفاده قرار می‌گیرند. علاوه بر این دندان‌های آسیابی کوچک نقش خرد کردن مواد غذایی را نیز مشابه دندان‌های آسیاب بر عهده دارند.
• دندان‌های آسیابی بزرگ: موقعیت دندان‌های آسیابی بزرگ نزدیک مفصل گیجگاهی (TMJ) است که نقش نقطه اتکا را برای عملکرد فک بر عهده دارد.

مشکلات دندان‌ها

مشکلاتی که ممکن است به صورت معمول برای دندان‌ها ایجاد شود به شرح زیر هستند:

• کرم‌خوردگی: باکتری‌های موجود در دهان در صورتی که با مسواک زدن و قرار گرفتن در معرض بزاق دهان از بین نروند، در عمل می‌توانند به مینا و نیز ساختارهای عمیق‌تر دندان آسیب وارد کنند. اکثر موارد کرم‌خوردگی در دندان‌های آسیابی بزرگ و دندان‌های آسیابی کوچک مشاهده می‌شود.
• پوسیدگی دندان: این اصطلاح در اکثر مواقع برای تشریح بیماری‌های دندان استفاده شده و شامل کرم‌خوردگی و تحلیل رفتن دندان است.
• آبسه و عفونت دندان: نشان دهنده التهاب ساختارهای عمیق‌تر دندان (رباط پریودنتال، استخوان فک، و سمنتوم) است. در اکثر مواقع مراقبت نامناسب و غیرکافی از بهداشت دهان و دندان علت ایجاد این مشکل می‌باشد.
• بیماری‌های لثه: التهاب بخش سطحی لثه‌ها با ابتلا به بیماری‌های لثه ارتباط دارد. تشکیل پلاک و جرم در دهان می‌تواند از دلایل اصلی ابتلا به بیماری‌های لثه باشد.
• پلاک: یک لایه ضخیم و بی‌رنگ از باکتری بر روی دندان است. پلاک در شرایط عادی پس از مصرف مواد غذایی شیرین به سرعت بر روی دندان تشکیل شده، اما امکان پاک کردن آن به سادگی با استفاده از روش‌های مناسب وجود دارد.
• دندان قروچه (سایش دندان‌ها به یکدیگر): استرس، تشویش، یا مشکلات خواب می‌توانند باعث دندان قروچه شوند. این مشکل در اکثر مواقع در هنگام خواب مشاهده می‌شود. به این ترتیب سردرد یا ناراحتی و درد در ناحیه فک هنگام بیدار شدن از خواب از علائم رایج دندان قروچه هستند.
• حساسیت دندان: هنگامی که یک یا چند دندان به دمای گرم یا سرد حساس شوند، این شرایط به معنی قرار گرفته عاج دندان در معرض محیط خارجی است.

دندان ‌ها علاوه بر آن که زیبایی چهره را چندین برابر می ‌کنند، در جویدن یا بلع غذا و صحبت کردن نیز نقش بسزایی دارند؛ به طوری که اگر خراب شوند، جویدن را دردناک و سخن گفتن را دچار مشکل می ‌کنند؛ بنابراین محافظت از آن ‌ها بسیار اهمیت دارد.

برای مراقبت از دندان‌ ها راهکار های زیادی وجود دارد اما گاهی با رعایت تمامی آن ‌ها باز هم دندان دچار خرابی می ‌شود؛ که در این زمان اگر پوسیدگی گسترده شده و تمام تاج دندان را در بر گرفته باشد اما به ریشه و لثه آسیبی وارد نکرده باشد، دندان پزشک از روکش دندان پر شده استفاده می‌ کند.

این روش بهترین گزینه است زیرا نه تنها هزینه روکش دندان بسیار مناسب‌تر از ایمپلنت است بلکه باعث می ‌شود تا فرد از دندان طبیعی خود استفاده کند و نگرانی از بابت تحلیل استخوان فک و لثه خود نداشته باشد.

مقاله ای در رابطه با  هزینه کاشت دندان نوشتیم شاید برای شما مفید باشد

روکش دندان

روکش دندان پر شده یک راه درمانی برای بیمارانی است که پوسیدگی تاج دندان شان را تخریب کرده است.

روکش دندان پرشده یا همان پروتز ثابت دندانی، یک راه درمانی برای بیمارانی است که پوسیدگی تاج دندان شان را تخریب کرده است؛ زیرا در این زمان دندانپزشک باید ابتدا عصب ‌کشی را انجام داده سپس دندان را پر کند که ظاهری متفاوت از دیگر دندان ‌ها برای آن بخش ایجاد می‌ کند ، به همین دلیل از روکشی که شباهت زیادی نسبت به دندان طبیعی دارد و کل دندان را در بر می‌گیرد، استفاده می ‌کنند و آن را با موادی به نام سمان دندان به دندان می ‌چسبانند.

حتما بخوانید: مقاله ای در مورد درمان عفونت دندان نوشتیم شاید براتون مفید باشد

انواع روکش دندان

بیمارانی که دارای مشکل دندان هستند؛ برای استفاده از روکش دندان انتخاب ‌های زیادی دارند زیرا از لحاظ هزینه، نیاز بیمار و مواد سازنده انواع گوناگونی دارند که در ادامه مقاله به معرفی آن ‌ها می ‌پردازیم.

روکش دندان زیرکونیا

این نوع روکش که جز جدیدترین روکش ‌های دندان به حساب می ‌آیند، از موادی به نام زیرکونیوم ساخته شده که به دلیل رنگ سفید و سازگاری ‌اش با بافت ‌های زنده دهان، ظاهری شبیه به دندان طبیعی دارد. مواد به کار رفته در این روکش نیز استحکام بالایی دارد و در برابر ضربه بسیار مقاوم است ؛ زیرا استحکام دندان را تا 1200 مگاپاکسال افزایش می ‌دهد.

روکش دندان سرامیکی

یک نوع از روکش دندان پر شده، سرامیک‌ های شیشه‌ای است که که ساختاری کریستالی دارند و از موادی همچون کوارتز، لیتیوم دی اکسید، اکسید فسفر، آلومینا و اکسید پتاسیم ساخته می ‌شوند. این نوع روکش ‌ها به دلیل آن که توسط تکنیک ‌ها و روش‌ های جدید پردازش CAD و CAM تولید می ‌شوند، دارای انبساط گرمایی کمی هستند که مقاومت آن را افزایش می ‌دهد. روکش ‌های سرامیکی به دلیل ظاهر زیبایی که دارند؛ اغلب برای زیباتر کردن لبخند و پوشاندن مواد متفاوتی که دندانپزشک برای پر کردن دندان استفاده کرده است، به کار می ‌رود.

روکش دندان لمینت

لمینت نوعی از روکش ‌هایی است که امروزه افراد زیادی برای زیباتر کردن ظاهر دندان ‌های جلوی دهان از آن استفاده می‌ کنند؛ زیرا از یک لایه نازک پرسلاین یا کامپوزیت در سطح خارجی دندان ‌ها استفاده می ‌شود که زردی دندان را می ‌پوشاند و همچنین در هر شرایطی قابل استفاده است.

روکش دندان لومینیرز

روکش لومینیرز که جدید ترین نوع از روکش‌ های دندان به حساب می ‌آید، اغلب برای زیبایی استفاده می ‌شود زیرا بدون نیاز به بی‌ حسی؛ لایه نازکی از لومینیرز را بر روی دندان ‌های لک ‌دار، خراشیده یا تغییر رنگ داده می‌ گذارند تا سفید و یک دست به نظر برسد.

روکش دندان فلزی

یکی از انواع روکش دندان پر شده، روکشی با ترکیب پرسلاین یا طلا است.

یکی دیگر از روکش ‌های دندان؛ روکشی با ترکیب پرسلاین یا طلا است که افراد کمی از آن استفاده می کنند زیرا پایه فلزی اطراف لثه ‌ها را نمی ‌پوشاند که اگر لثه ‌ها نیز دچار عقب ‌رفتگی شوند؛ ظاهر نامناسبی را برای دندان‌ های بیمار به وجود می ‌آورد. اما به کسانی که هنگام جویدن فشار زیادی را به دندان‌های شان وارد می‌ کنند و همچنین دندان قروچه می ‌کنند، پیشنهاد می‌ شود زیرا نسبت به دیگر روکش ‌ها مقاومت بیشتری دارند که از دندان به خوبی محافظت می ‌کنند؛ اما نسبت به دیگر روکش‌ ها قیمت روکش دندان طلا بیشتر است.

حتما بخوانید: مقاله ای در مورد مراحل ایمپلنت دندان نوشتیم شاید براتون مفید باشد

مزایا و فواید روکش دندان

روکش دندان علاوه بر زیبایی دارای مزیت‌ های دیگری نیز است که در ادامه مقاله تعدادی از آن ‌ها را بیان خواهیم کرد.

• استفاده از روکش دندان موقت به جای ایمپلنت
• پشتیبانی از ساختار ضعیف شده دندان
• مانع از شکستگی دندان در برابر ضربه
• جلوگیری از گسترش ترک دندان
• ترمیم دندان پس از عصب‌کشی
• بهبود عملکرد جویدن و صحبت کردن هنگام شکستگی دندان
• جلوگیری از ساییدگی دندان
• سفید شدن دندان ‌هایی که تغییر رنگ داده و زرد شده‌ اند
• افزایش طول یا پهنای دندان
• اصلاح کجی و ناهمواری ‌های خفیف دندان
• اصلاح بد شکلی و فاصله بین دندان ‌ها
• دوام و ماندگاری بالا
• طول درمان کم
• از بین برنده لک‌ های ناشی از سیگار، قهوه و دارو هایی مانند تتراسایکلین

معایب و عوارض روکش دندان

استفاده از روکش ‌های دندان با آن که مزایای زیادی دارد و درمانی کاملاً مطمئن و بی ‌خطر به حساب می ‌آید اما با عوارضی نیز همراه است که عبارتند از:

• یکی از عوارضی که ممکن است بیمار را درگیر کند، عفونت لثه و پوسیدگی دندان است و هنگامی که دندان به طور کامل تمیز و مهر و موم نشده باشد، ایجاد می‌ شود زیرا امکان نفوذ باکتری ‌ها یا پلاک به سطح زیر روکش وجود دارد که پس از مد زمان کوتاهی به عفونت تبدیل می‌ شود.
• روکش گذاشته شده پس از مدت زمانی حدود 10 تا 15 سال لق شده یا از دندان جدا می ‌شود.
• یکی دیگر از معایب روکش دندان زمانی ایجاد می ‌شود که سطح آن به درستی پرداخت نشود یا سطح زیادی داشته باشد زیرا بایت دچار مشکل می ‎‌شود .
• از دیگر عوارض روکش دندان پر شده می ‌توان به ایجاد آلرژی اشاره کرد که بیماران کمی به آن مبتلا می‌ شوند زیرا در ساخت روکش دندان مواد شیمیایی استفاده می ‌شود که گاهی حساسیت ‌زا هستند.
• زمانی که از روکش دندان پر شده استفاده می ‌شود، دندان به غذا های سرد و گرم حساس می‌ شود و گاها آزار دهنده خواهد بود .

مراحل انجام روکش دندان پر شده

برای روکش دندان پر شده در ابتدا باید عکس برداری و سپس قالب گیری شود.

برای انجام روکش؛ ابتدا دندانپزشک با استفاده از اشعه ایکس عکس برداری را انجام می ‌دهد تا محل و میزان پوسیدگی را تشخیص دهد، سپس اطراف دندان پوسیده را با بی ‌حسی موضعی، بی ‌حس می ‌کند تا بیمار دردی را حین درمان احساس نکند.

پس از آن قالب گیری را انجام می ‌دهد تا طول و سایز روکش به طور دقیق اندازه‌ گیری شوند، بعد از آن نوبت به ساخت ماکتی از دندان می‌ شود تا امتحان شده و مشکلی برای بیمار ایجاد نکند.

در مرحله بعد به دلیل آن که ساخت روکش دندان کمی زمان ‌بر است؛ دندانپزشک روکش موقت را بر روی دندان قرار می ‌دهد تا روکش اصلی و دائمی ساخته شود. پس از ساخته شدن روکش موقتی برداشته شده و روکش دائمی با سیمان مخصوص دندانپزشکی نصب می ‌شود.

تمامی این مراحل؛ اغلب در دو مرتبه ویزیت که سه هفته به طول می ‌انجامد، امکان‌پذیر است زیرا در نوبت اول دندانپزشک اندازه‌گیری ‌های مورد نیاز را انجام داده و روکش موقتی را می ‌سازد و در نوبت دوم روکش دائمی را نصب می ‌کند.

مقاله ای در رابطه با قیمت ایمپلنت دندان نوشتیم شاید برای شما مفید باشد

قیمت روکش موقت دندان | هزینه روکش دندان

روکش دندان روش درمانی است که تقریبا آخرین روش ترمیم دندان به حساب می ‌آید، بنابراین هر فردی آن را تجربه کرده است؛ به همین دلیل میزان هزینه روکش دندان بسیار اهمیت دارد؛ زیرا هر قشری از مردم آن را انجام می ‌دهد. هزینه روکش دندان متغیر است و نمی ‌توان قیمت ثابتی برای آن تعیین کرد زیرا به عواملی بستگی دارد که عبارتند از:

• نوع روکش انتخاب شده در قیمت روکش دندان آسیاب بسیار تاثیرگذار است؛ زیرا شرکت ‌های سازنده از مواد گوناگونی استفاده می ‌کنند و هر کدام نسبت به ویژگی ‌هایی که دارند؛ متفاوت هستند.
• محلِ کلینیکی که فرد برای کاشت روکش دندان پر شده مراجعه می ‌کند نیز بر روی هزینه روکش دندان آسیاب تاثیر می‌ گذارد.
• استفاده از بیمه‌ های درمانی یا تکمیلی نیز لیست قیمت روکش دندان را دچار تغییراتی می ‌کند؛ آن هم به این دلیل که پرداخت بخشی از هزینه ‌ها را بر عهده دارد که البته بسیار محدود است .
• انجام درمان ‌های تکمیلی هم چون عصب‌کشی، پیوند استخوان و پیچ ‌ها ایمپلنت نیز هزینه روکش دندان را افزایش می ‌دهند، زیرا برای انجام هر کدام؛ از تجهیزات و مواد گوناگونی استفاده می ‌شود که هزینه ‌ای را به خود اختصاص می ‌دهند.
• سایز، محل و شرایط دندان اصلی نیز جز عوامل تاثیر گذار بر روی قیمت روکش دندان پر شده به حساب می ‌آید؛ زیرا ممکن است اجرای مراحل را برای دندانپزشک دشوار کرده یا به مواد بیشتری نیاز داشته باشد.
• استفاده از مواد جانبی مانند چسب روکش دندان یا پلاتین دندان نیز قیمت را افزایش یا کاهش می ‌دهد.

 بیماری لثه یک نوع عفونت باکتریایی است که می‌تواند باعث وارد شدن آسیب به لثه‌ها شده و در نهایت با از دست دادن دندان‌ها برای بیمار همراه باشد. علائم این مشکل شامل خونریزی در هنگام مسواک زدن، بوی بدن دهان، قرمز شدن لثه‌ها و ورم کردن آنها، عقب‌رفتگی خط لثه، و از دست دادن دندان‌ها یا حرکت آنها از محل مناسب است. هنگامی که پلاک بر روی دندان در طول خط لثه تشکیل شود، لثه‌ها ملتهب شده و به تدریج از روی دندان‌ها کنار می‌روند. به همین خاطر لازم است فرد مراقبت کافی از لایه تشکیل شده بر روی دندان‌ها داشته و پلاک را بطور منظم به صورت روزانه از روی دندان پاک و تمیز کند.

بهترین پیشگیری از بیماری های لثه و آبسه دندان  رعایت مناسب بهداشت دهان است که این مراقبت ها باید از زمان کودکی شروع شده و بطور ثابت در تمام زندگی ادامه پیدا کند. این مراقبت ها شامل مسواک زدن دندان ها دو بار در روز هر روز صبح و قبل از خواب شبانه و نیز حداقل یک بار نخ دندان کشیدن در روز است.

چه عواملی باعث ابتلا به بیماری عفونت لثه می‌شوند؟

هنگامی که فرد برای یک مدت دندان‌های خود را مسواک نزند، به تدریج با ایجاد یک لایه زرد رنگ بر روی دندان‌های خود مواجه می‌شود. این لایه شبیه به تجمع مواد غذایی بر روی دندان‌ها است، ولی در حقیقت از باکتری‌هایی تشکیل شده که بر روی سطح دندان‌ها و لثه‌ها به صورت روزمره جمع می‌شوند.
بسیاری از این باکتری‌ها بی‌خطر هستند. به این ترتیب باکتری‌ها در محل پلاک رشد کرده و تکثیر می‌شوند و این فرآیند تا زمانی ادامه پیدا می‌کند که باکتری‌ها نزدیک به 100% حجم پلاک را به خود اختصاص دهند. به همین خاطر همواره لازم است به پاک کردن پلاک از روی دندان توجه کافی وجود داشته باشد.
هنگامی که بدن متوجه ایجاد مواد سمی در نقاط مختلف خود شود، از طریق ایجاد رگ‌های خونی ظریف و ارسال سلول‌های دفاعی سعی می‌کند عفونت ایجاد شده را از بین ببرد. به این ترتیب در نتیجه تشکیل رگ‌های خونی جدید لثه‌ها قرمز و ملتهب می‌شوند. در ادامه باکتری‌ها می‌توانند به رگ‌های خونی حمله کرده و باعث شکننده شدن این رگ‌ها شوند. به این ترتیب در هنگام مسواک زدن لثه‌ها به سادگی دچار خونریزی خواهند شد.
اولین مرحله از ابتلا به بیماری لثه در اصطلاح ژنژیویت نامیده می‌شود. این مرحله از بیماری به سادگی از طریق تمیز کردن کامل دندان‌ها برای یک بار در روز امکان‌پذیر است. به هر حال باید توجه داشته باشید ابتلا به بیماری لثه بدون درد است و بسیاری افراد به همین خاطر متوجه ابتلا به آن نمی‌شوند (در واقع بسیاری از افراد بزرگسال تا حدود مختلف به بیماری لثه مبتلا هستند). به هر حال با پیشرفت این بیماری، استخوان نگهدارنده دندان‌ها در فک از بین رفته و این شرایط باعث لق شدن دندان‌ها می‌شود. در صورتی که این مشکل درمان نشده به حال خود رها شود، دندان‌ها ممکن است در نهایت افتاده یا به خاطر درد و ناراحتی شدید، کشیدن دندان غیر قابل اجتناب شود.

انواع بیماری‌ها و ورم لثه

بیماری‌های لثه به دو نوع اصلی به شرح زیر طبقه‌بندی می‌شوند:

ژنژیویت یا ورم لثه

در صورتی که پلاک ایجاد شده بر روی دندان‌ها به صورت منظم تمیز نشود، این شرایط می‌تواند باعث التهاب لثه و وارد شدن آسیب به آن شده و در نهایت قرمزی، ورم، و تغییر رنگ لثه را به همراه داشته باشد. به این ترتیب شرایط ایجاد شده در این حالت می‌تواند با خونریزی لثه‌ها پس از مسواک زدن دندان‌ها همراه باشد. به هر حال لازم است توجه داشته باشید این شرایط کاملاً قابل بازگشت است. در حقیقت با پاک شدن پلاک از روی دندان و مسواک زدن منظم و مناسب با خمیردندان‌های حاوی فلوراید برای دو بار در روز و نخ دندان کشیدن برای یک بار در روز، وضعیت لثه‌ها بطور کامل به حالت اولیه باز خواهند گشت.

پریودنتیت

در صورتی که پلاک به نحو مناسب از روی دندان پاک نشود، ژنژیویت می‌تواند پیشرفت کرده و به مشکلی به نام پریودنتیت تبدیل شود. به این ترتیب لثه‌ها به تدریج از روی دندان‌ها کنار رفته و یک حفره (پاکت) کم‌عمق اطراف هر دندان در فضای بین دندان و لثه تشکیل می‌گردد. این حفره محلی برای گیر افتادن مواد غذایی و تجمع باکتری‌ها است و به خاطر عدم دسترسی مسواک به آن برای سلامت دهان و دندان حتی خطرناک‌تر از پلاک‌های ایجاد شده بر روی دندان‌ها می‌باشد. با گذشت زمان، پلاک ایجاد شده بر روی دندان‌ها سفت شده و تبدیل به جرم می‌شود. پلاک و جرم ایجاد شده بر روی دندان‌ها به تدریج باعث التهاب در ساختارهای داخل دهان می‌شود. در صورتی که این مشکل درمان نشده به حال خود رها شود، التهاب و عفونت می‌تواند به ساختار استخوانی نگهدارنده دندان‌ها گسترش یافته و باعث عمیق‌تر شدن حفره‌های بین دندان و لثه و دشوارتر شدن تمیز کردن آنها شود. به این ترتیب ساختار لثه و استخوان دچار تحلیل خواهند شد. توجه داشته باشید در اصطلاح تخصصی به این مشکل پریودنتیت گفته می‌شود.

علائم معمول ابتلا به بیماری لثه

علائم معمول ابتلا به بیماری‌های لثه در بین افراد به شرح زیر هستند:

• قرمزی، حساسیت، و ورم لثه‌ها که با خونریزی پس از مسواک زدن و نخ دندان کشیدن همراه است
• بوی بد دائم و مزه ناخوشایند در دهان
• تحلیل و عقب‌رفتگی لثه یا کنار رفتن لثه از روی دندان‌ها و تشکیل حفره (پاکت)
• تغییر در شرایط قرارگیری دندان‌ها در کنار یکدیگر و لق شدن دندان‌ها

چه افرادی در معرض خطر ابتلا به بیماری‌های لثه قرار دارند؟

افراد زیر بیشتر از سایرین در معرض خطر ابتلا به بیماری‌های لثه قرار دارند:

• افرادی که دیابت کنترل نشده دارند.
• افرادی که دچار برخی بیماری‌ها و عفونت‌های سیستمیک همچون مشکلات تیروئید، سوء تغذیه یا عفونت ایدز (HIV) هستند.
• افرادی که برخی داروهای خاص همچون فنی توئین (برای کنترل شرایط تشنج و صرع) و بیسموت (bismuth) (برای کنترل ناراحتی معده و اسهال) مصرف می‌کنند.
• افرادی که قرص‌های ضد بارداری مصرف می‌کنند.
• افرادی که دچار مشکل نامرتبی دندان‌ها هستند.
• افرادی که لبه‌های پرکردگی دندان آنها ناهموار و زبر است.
• افرادی که از ابزارهای نامناسب یا آلوده (همچون دندان مصنوعی) در دهان خود استفاده می‌کنند.

درمان بیماری‌ها و عفونت لثه

روش‌های درمان بیماری‌های لثه به دو دسته روش‌های غیرجراحی و روش‌های جراحی طبقه‌بندی می‌شوند. این روش ها در ادامه مورد بررسی قرار گرفته‌اند.

روش‌های غیر جراحی

در مواردی که بیماری لثه خفیف باشد (ژنژیویت یا التهاب لثه)، دندانپزشک احتمالاً از روش‌های درمان زیر برای رفع مشکل استفاده می‌کند.

تمیز کردن حرفه‌ای دندان‌ها

تمیز کردن حرفه‌ای منظم دندان‌ها علاوه بر رعایت بهداشت دهان و دندان می‌تواند برای رفع مشکلات خفیف مربوط به ابتلا به بیماری ژنژیویت مناسب باشد. به هر حال، در صورتی که مشکل اندکی پیشرفت کرده باشد، دندان‌پزشک احتمالاً از بیش از دو مرحله از این درمان در هر سال برای رفع مشکل استفاده خواهد کرد. به این ترتیب تمیز کردن حرفه‌ای دندان‌ها می‌تواند به پاک شدن باکتری‌ها و پلاک‌های جمع شده اطراف خط لثه کمک کند. این روش همچنین بهترین درمان پیشگیرانه برای بیماری‌های لثه می‌باشد.

جرم‌گیری و تمیز کردن عمقی ریشه

جرم‌گیری و تمیز کردن عمقی ریشه شامل تمیز کردن و درمان عفونت لثه و نواحی مختلف دندان است. به این منظور دندانپزشک یا متخصص بهداشت دهان و دندان ابتدا از جرم‌گیری برای بیمار استفاده می‌کند. این مرحله از درمان شامل پاک کردن کامل پلاک و جرم از روی دندان و خط لثه است. ابزار مورد استفاده به این منظور بسیار کوچک بوده و امکان استفاده از آن برای تمیز کردن نواحی اطراف خط لثه و پاک کردن باکتری‌ها وجود دارد. در مرحله دوم از تمیز کردن ریشه دندان برای بیمار استفاده می‌شود. در حقیقت با توجه به اینکه در این شرایط باکتری‌ها به نواحی عمیق بافت لثه نفوذ کرده و ممکن است به ریشه دندان رسیده باشند، لازم است این باکتری‌ها از روی سطوح مختلف دندان بطور دقیق پاک شوند. پس از این کار، ریشه دندان صیقل زده می‌شود تا امکان چسبیدن مجدد باکتری به آن در ادامه وجود نداشته باشد.

روش‌های درمان جراحی

در صورتی که تمیز کردن عمقی دندان نتواند برای رفع مشکل کافی بوده و با وجود انجام این کار هنوز بیماری لثه ادامه داشته باشد، دندان‌پزشک احتمالاً از یک (یا دو) روش جراحی زیر برای رفع مشکل بیمار استفاده خواهد کرد.

جراحی فلپ

در این حالت لثه از روی دندان کنار زده شده و از بالا به پایین خم می‌شود. به این ترتیب می‌توان به تمام نواحی زیر لثه‌ها که محل تجمع باکتری است، دسترسی پیدا کرد. در ادامه تمام نواحی دچار عفونت با استفاده از محلول‌های آنتی باکتریال تمیز شده و عفونت زدایی می‌شوند. پس از این کار، لثه‌ها در موقعیت مناسب تثبیت می‌شوند.

پیوند بافت

برای جایگزین کردن بخش‌هایی از بافت لثه که به شدت دچار آسیب‌دیدگی یا عفونت شده‌اند، پیوند بافت می‌تواند یک روش جراحی مناسب باشد. به این منظور یک بخش کوچک از بافت سالم از سایر نقاط بدن بیمار گرفته شده و به بافت لثه آسیب‌دیده متصل می‌شود. انجام این کار می‌تواند به بازیابی اندازه اولیه و حجم لثه مورد نیاز در دهان کمک کرده و باعث بهبود سلامت لثه‌ها شود.

پیوند استخوان

این روش درمان مشابه جراحی پیوند لثه است، اما در آن به جای لثه از استخوان استفاده می‌شود. استخوان استفاده شده به این منظور ممکن است از سایر افراد گرفته شده، مصنوعی بوده، یا احتمالاً از بدن خود بیمار گرفته شود. این جراحی زمانی برای بیمار استفاده می‌شود که بیماری لثه بسیار شدید بوده و به نواحی عمیق استخوانی در ناحیه فک نفوذ کرده باشد. به این ترتیب از پیوند برای تثبیت موقعیت استخوان و بازیابی سلامت لثه‌ها و دندان‌ها استفاده خواهد شد.

درمان عفونت لثه در خانه

نوع درمان در این شرایط بستگی به شدت بیماری لثه داشته و شامل موارد زیر می‌باشد:

• کاهش استرس
• دهان‌شویه با محلول آب نمک
• استفاده از چای کیسه‌ای بر روی نقاط ملتهب
• مالش مقداری عسل بر روی نقاط دچار التهاب
• نوشیدن آب کرنبری
• مصرف مقدار بیشتر مواد غذایی حاوی ویتامین C
• افزایش مصرف مواد غذایی حاوی ویتامین D
• مسواک زدن با جوش شیرین
• ترک سیگار و تنباکو