مسواک زدن و کشیدن نخ دندان بهترین راه‌ها برای جلوگیری از پوسیدگی دندان هستند، اما همیشه نمی‌توان تمامی درزها و گوشه‌های دندانها، مخصوصاً دندان‌های عقب دهان (به نام مولر یا آسیاب) که برای جویدن غذا از آنها استفاده می‌شود را به راحتی تمیز کرد. سطح دندان‌های آسیاب خیلی زبر و ناهموار است و جایگاه بسیار مساعدی برای باقی ماندن ذرات غذا و مخفی شدن باکتری‌های عامل پوسیدگی دندان محسوب می‌شود.
اما برای تمیز نگه داشتن این درزها و شکاف‌ها هم یک راه وجود دارد که به آن سیلانت دندان گفته می‌شود. سیلانت دندان یک پوشش محافظ نازک (ساخته شده از پلاستیک یا مواد دندانی مخصوص) است که به سطح جونده دندان‌های عقب دهان شما چسبانده می‌شود.
البته سیلانت نمی‌تواند جایگزین مسواک و نخ دندان شود، اما از تشکیل حفره‌ها و پوسیدگی‌ها در ساختار دندان جلوگیری می‌کند و نیز روند پوسیدگی دندان را در مراحل اولیه آن متوقف می‌کند و اجازه نمی‌دهد که به یک پوسیدگی پیشرفته و شدید تبدیل شود.
همه ما معتقدیم که استفاده از روش‌های حفاظتی و غیرتهاجمی برای پیشگیری از بیماری‌های دندانپزشکی، اولویت دارد. مهم‌ترین هدف ما در درمان بیمارانمان آن است که سلامتی و ساختار طبیعی دندان را تا جایی که ممکن است، حفظ کنیم. زیرا خیلی خوب می‌دانیم که هیچ ماده‌ای نمی‌تواند بهتر از مینای طبیعی دندان باشد و بنابراین حتماً باید مینای دندان حفظ شود.
جهت اطلاع از هزینه‌های درمان، جلوگیری از پوسیدگی بیشتر و درمان مشکلات دندانی و مشاوره تلفنی می‌توانید باما از طریق شماره‌های ۰۲۱۲۲۲۲۵۲۵۱ و ۰۲۱۲۲۲۷۶۶۹۲ تماس حاصل فرمایید.
فیشور سیلانت چیست؟
سیلانت دندان یک پوشش پلاستیکی نازک (بی‌رنگ یا سفید) است که در داخل درزها و شیارهای موجود در ساختار دندان چسبانده می‌شود (دندانپزشک‌ها معمولاً آن را با نام فیشور سیلانت می‌شناسند).
سیلانت‌ها غالباً برای درزگیری مینای دندان و روی سطح جونده دندانها که بیشترین میزان شیارها بر روی آن وجود دارد، قرار داده می‌شوند. اما در صورتی که شکاف‌ها و شیارهای دیگری بر روی سطوح گونه‌ای یا زبانی دندانها نیز وجود داشته باشد، می‌توان سیلانت را به صورت یک تکه یا به شکل قطعات جداگانه‌ای بر روی این شیارها نیز کشید. سیلانت دندانی پدیده جدیدی نیست و دندانپزشکان در سراسر دنیا از اواخر دهه ۶۰ میلادی از آن استفاده می‌کرده‌اند.
چرا سیلانت دندانی لازم است؟
سیلانت‌ها به محافظت از دندانها در برابر تشکیل پوسیدگی ( کمک می‌کنند. درزها و شیارهایی که بر روی سطح جونده دندانها وجود دارد، در مقایسه با سطوح صاف و صیقلی دندان، تمایل بیشتری به جذب و به دام انداختن ذرات غذا، پلاک‌های باکتریایی و سایر مواد خارجی دارد و هنگامی که این مواد در شیارها وارد می‌شوند خطر تشکیل پوسیدگی در آنها بیشتر می‌شود.
سیلانت دندانی، داخل شیارهای موجود در سطح دندان را پُر می‌کند تا ذرات خارجی نتواند در آن انباشته شود. برآورد می‌شود که حدود ۸۰% از پوسیدگی‌های دندان در کودکان دبستانی از همین شیارها و درزها شروع می‌شوند، اما این شیارها تنها حدود ۱۵% از کل سطح دندان را تشکیل می‌دهند. بنابراین با محافظت از تنها ۱۵% از سطح یک دندان با استفاده از سیلانت، شما می‌توانید خطر بروز پوسیدگی‌های دندان را به طور قابل ملاحظه‌ای کمتر کنید.
سیلانت دندانی در چه زمانی و بر روی کدام دندانها باید قرار گیرد؟
از سیلانت‌ها اغلب بر روی دندان‌های کودکان استفاده می‌شود، اما به طور کلی از سیلانت می‌توان برای هر کسی که به این نوع محافظت از دندان نیاز داشته باشد، استفاده کرد. در واقع صرف نظر از اینکه سن فرد چقدر باشد، برای محافظت از دندان می‌تواند و باید از سیلانت استفاده کند.
سن دقیقی که درزها و شیارهای روی سطح دندانها تشکیل می‌شود برای دندان‌های مختلف و نیز در بین افراد مختلف، متفاوت می‌باشد. معمولاً دندانپزشک بهتر از هر کسی می‌تواند توصیه کند که هر کدام از دندانها را در چه زمانی باید با سیلانت محافظت کرد.
سیلانت‌ها در عمل به عنوان یک راهکار پیشگیرانه محسوب می‌شوند و نمی‌توان از آنها به عنوان یک روش درمانی (مثلاً به جای پُر کردن دندان ) استفاده کرد.
- بهترین و موفق‌ترین سیلانت‌ها آنهایی هستند که قبل از بروز هر نوع نشانه‌های پوسیدگی، بر روی دندان قرار داده شوند. به همین دلیل بهتر است به محض اینکه یک دندان به عنوان کاندیدای مناسب برای شیاربندی تشخیص داده می‌شود، از سیلانت بر روی آن استفاده شود.
- حتی در صورتی که نشانه‌های مبهمی از تشکیل پوسیدگی در دندان بروز پیدا کرده باشد (پوسیدگی اولیه)، ممکن است دندانپزشک تشخیص دهد که هنوز هم می‌توان از سیلانت برای شیارپوشی دندان استفاده کرد. البته این کار حتماً باید با تشخیص دندانپزشک و بر اساس شرایط خاص بیمار انجام شود.
روش شیاربندی با سیلانت دندانی
برای شیاربندی (شیارپوشی) دندان نیازی به بریدن ساختار آن وجود ندارد. در صورتی که ساختار یک دندان نیاز به بریدن به وسیله مته دندانپزشکی یا تیغ اکسید آلومینیوم داشته باشد، این کار باید حتماً توسط خود دندانپزشک انجام شود. همچنین در صورتی که لکه‌های پوسیدگی مشهودی بر روی دندان وجود داشته باشد، قویاً توصیه می‌شود که از روش‌های مرسوم پُر کردن دندان برای آن استفاده شود و سیلانت بر روی این پوسیدگی‌ها قرار نگیرد.
مراحل عمل شیاربندی دندان که توسط یکی از همکاران دندانپزشک یا اعضای کادر کلینیک دندانپزشکی انجام می‌شود، عبارت است از:
۱) تمیز کردن دندان. ابتدا درون شیارهای موجود بر روی دندان با استفاده از یک دوغاب (Slurry) پولیشر مخصوص تمیز می‌شود. این دوغاب که از ماده بی‌کربنات سدیم ساخته شده است، هر نوع پلاک، جرم و لکه‌ای که در داخل این شیارها وجود داشته باشد را تمیز می‌کند. اگر این کار انجام نشود، اسید مورد استفاده برای شیاربندی نمی‌تواند به خوبی به درون شیارها نفوذ کند. زیرا پلاک و جرم در داخل شیارها باقی مانده است و در نتیجه، سیلانت از همان روزی که بر روی شیارها قرار می‌گیرد، فایده‌ای نخواهد داشت و نهایتاً کنده خواهد شد.
۲) تشخیص پوسیدگی‌های موجود در دندان. سطح دندان با استفاده از یک رادیوگراف به دقت بازبینی می‌شود و در صورتی که علائم آشکار پوسیدگی در دندان دیده نشود، مرحله بعدی انجام می‌گیرد.
۳) بقایای ماده بی‌کربنات سدیم خنثی می‌شود. یک ژل یا مایع اسید فسفریک به مدت چند ثانیه در داخل شیارهای دندان قرار می‌گیرد تا بقایای بی‌کربنات سدیم را خنثی کند. بعد از چند ثانیه، نمک محلولی که در اثر واکنش بین اسید و باز به وجود آمده است از داخل شیارهای دندان شسته می‌شود.
۴) اسیدکاری دندان. سطح شیارهای دندان با استفاده از یک ماده اسیدی که به شکل ژل یا مایع است، شستشو داده می‌شود. اگر شیارهای دندان عمیق باشد از یک ابزار نوک تیز برای حذف حباب‌هایی که در مایع اسیدی در عمق شیار تشکیل می‌شود، استفاده می‌شود. در پایان اسید به طور کامل شسته می‌شود.
۵) خیس کردن شیارها با رزین آنفیلد مایع. از رزین آنفیلد برای شکستن نیروی کشش سطحی در محل شیارها استفاده می‌شود. از مایع مخصوصی که به عنوان آخرین جزء از مواد باندینگ دندان استفاده می‌شود می‌توان در این مرحله نیز استفاده کرد. بعد از قرار دادن این ماده بر روی سطح شیارها، با فشار هوا بر روی دندان دمیده می‌شود تا فقط یک لایه بسیار نازک از آن بر روی دندان باقی بماند.
۶) جایگذاری سیلانت. جایگذاری سیلانت کار نسبتاً ساده‌ای است. مقدار کمی از خمیر رزینی بر روی شکاف دندان قرار داده می‌شود و با نوک انگشت بر روی سطح دندان کاملاً پخش می‌شود. این خمیر چند ثانیه با نوک انگشت گرم می‌شود و سپس به داخل شیارها فشار داده می‌شود. در پایان سطح شکاف‌های پُر شده بررسی می‌شود تا برآمدگی بر روی آن به وجود نیامده باشد. به این ترتیب یک سیلانت بر روی دندان شما قرار گرفته است که تا مدتی طولانی باقی خواهد ماند. برای شیارپوشی دندانها می‌توان از مواد سیلانت سنتی که حالت نرم‌تری دارند نیز استفاده کرد. اما این سیلانت‌ها معمولاً طول عمر کمتری نسبت به رزین‌های استاندارد دارند، زیرا مقدار ماده پُر کننده موجود در آنها کمتر است و استحکام کمتر و مقاومت پایین‌تری نسبت به ساییدگی دارند.
فیشور سیلانت دندانی تا چه مدت دوام دارد؟
- دندانپزشکان معمولاً سیلانت‌هایی که به مدت ۳ تا ۵ سال سالم باقی بمانند را موفقیت‌آمیز می‌دانند.
- البته اگر یک سیلانت زودتر از ۳ تا ۵ سال نیاز به جایگزینی یا ترمیم پیدا کند، الزاماً نمی‌توان آن را ناموفق دانست. معمولاً بیشترین طول عمر مورد انتظار برای سیلانت‌ها، ۱۰ سال در نظر گرفته می‌شود.
بدون دیدگاه